Het RIVM vindt het belangrijk om burgers actief te betrekken bij wetenschappelijk onderzoek.  Want burgerparticipatie levert waardevolle data en perspectieven op die anders verborgen blijven. Daarom dragen we bij aan de inzet van burgerwetenschap en onderzoeken we hoe dit van meerwaarde is binnen milieu- en veiligheidsvraagstukken.

Meer weten over perceptie en gedrag

Meer weten over de onderzoeksmogelijkheden?
Stuur een e-mail naar onderzoekperceptieengedrag@rivm.nl

Voor wie?

We ondersteunen de samenleving door op basis van wetenschappelijke inzichten advies te geven over burgerparticipatie aan de overheid (rijk, provincies, gemeentes), professionals en burgers. En door onze kennis te delen. 

Wat kan het RIVM doen?

Het RIVM kan onderzoek uitvoeren waarbij we burgers betrekken. Daarnaast kunnen we onderzoeken hoe burgerparticipatie van meerwaarde kan zijn bij uw opgave rondom milieu en veiligheid in de leefomgeving. Wij kunnen ook vanuit een expert- en adviesrol deelnemen aan een onderzoeksproces waaraan burgers zelf actief deelnemen. Voorbeelden van onderzoeksvragen waar wij ons mee bezig houden zijn:

  • Wat levert burgerparticipatie in een specifieke setting op en wat is er aantoonbaar wel en niet effectief gebleken in een bepaalde aanpak? Zie bijvoorbeeld het onderzoek ‘Boeren en Buren’ (zie uitgelicht). 
  • Welke activiteiten of fasen in een onderzoek zijn geschikt voor burgerparticipatie? Bijvoorbeeld in de beginfase samen met bewoners onderzoeksvragen opstellen en data verzamelen en/of later betrekken bij de besluitvorming. 
  • Hoe kunnen burgers, wetenschappers en (lokale) overheden het beste samenwerken binnen een bepaald project of onderzoek? 

Wat levert burgerparticipatie bij onderzoek op?

Burgerparticipatie kan op verschillende manieren van meerwaarde voor u zijn. Burgers kunnen vanuit hun eigen kennis en ervaringen bijdragen aan wetenschappelijk onderzoek. Dit kan ervoor zorgen dat de juiste onderzoeksvragen worden gesteld. De perspectieven, zorgen en vragen van bewoners komen zo beter aan de orde. Verder kunnen burgers ook bijdragen aan het opstellen van een meetplan of het verzamelen en duiden van data. Als wetenschapper of beleidsmaker krijgt u zo meer zicht op maatschappelijke vraagstukken. Daarnaast kan burgerparticipatie duidelijkheid en openheid geven over het onderzoeksproces. Zodat het voor iedereen duidelijk is hoe de uiteindelijke onderzoeksresultaten tot stand zijn gekomen. Dat kan vervolgens ook weer in andere onderzoeken leiden tot betere onderzoeksvragen.

Uitgelicht: burgerparticipatie-onderzoek ‘Boeren en Buren’

‘Boeren en Buren’ is een project waarin boeren en omwonenden in Venray samen met overheden de luchtkwaliteit hebben gemeten. Het RIVM heeft vervolgens onderzocht of het samen meten van luchtkwaliteit bijdraagt aan het onderlinge begrip en vertrouwen, het vertrouwen in de metingen én in de uitkomsten daarvan. De belangrijkste conclusie is dat het vertrouwen niet vanzelf groter wordt door samenwerken. Wel hebben de verschillende groepen meer begrip voor elkaars belangen. Ook kan een project als ‘Boeren en Buren’ een middel zijn waardoor verschillende partijen op een meer gelijkwaardige manier gehoord kunnen worden door de (lokale) overheid. Tenslotte leren alle betrokkenen om goede onderzoeksvragen te stellen en het uiteindelijke onderzoeksproces beter te doorgronden. Het wordt de deelnemers duidelijk hoe complex onderzoek doen is en hoe lastig het kan zijn om een eenduidig antwoord te vinden op specifieke onderzoeksvragen. 

Voor meer info zie Boeren en Buren | RIVM.