Om klaar te staan voor een nieuwe pandemie moeten alle betrokken organisaties zich op tijd voorbereiden. Het RIVM heeft op verzoek van de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport vier adviezen gegeven om deze ‘pandemische paraatheid’ in Nederland te verbeteren.
Voorbereid zijn op pandemieën begint bij uitgebreide surveillance van infectieziekten
Alle bestaande initiatieven om surveillance te verbeteren worden in kaart gebracht en meer op elkaar afgestemd. Zo ontstaat een meer efficiënte manier van samenwerken binnen het Centrum Infectieziektebestrijding met andere onderdelen van het RIVM èn met externe partijen. Daarnaast, hoe zien we de surveillance van infectieziekten in de komende jaren? Hiervoor zal een strategie worden uitgewerkt.
Laboratoriumgegevens zijn essentieel voor de surveillance van infectieziekten
Welke diagnostiek gebruiken we nu en welke diagnostiek hebben we in de toekomst nodig. Welke ontwikkelingen zijn er op het gebied van diagnostiek? Voldoet het bestaande opschalingsplan voor laboratoria? En hoe kunnen we een centraal IT-platform inrichten om, in eerste instantie, genetische data te verzamelen en delen? Om uiteindelijk te komen tot een IT-platform voor alle surveillancedata èn data uit andere domeinen (dierreservoirs, milieu).
Surveillance en laboratoriumdiagnostiek worden ondersteund door een sterk regionaal en landelijk bestrijdingsbeleid
Op welke manier kunnen we de samenwerking tussen de GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst)’en onderling en het CIb (Centre for Infectious Disease Control)/RIVM versterken. Wat hebben we geleerd van de COVID-19-pandemie. Hoe kunnen we een systematische risicobeoordeling en risicomanagement van emerging diseases inrichten. Hoe verliep het bron-en contactonderzoek tijdens COVID-19? Wat zijn onze ervaringen op (lucht)havens geweest? Hoe kunnen we een volgende keer ervoor zorgen dat snelle vaccinatie van bepaalde groepen mensen, waaronder zorgpersoneel en bewoners van zorginstellingen, gegarandeerd is? Hoe verloopt de communicatie over infectieziektebestrijding naar de verschillende doelgroepen en wat moeten we daaraan verbeteren?
Naast het verbeteren van landelijk beleid kijken we ook naar de eisen die de WHO (World Health Organization) heeft geformuleerd in de International Health Regulations. Voldoen we daar aan? En is de huidige rapportage binnen de IHR (International Health Regulations) geschikt om wereldwijde pandemische paraatheid te monitoren?
Een steeds belangrijker groep infectieziekten die een (wereldwijde) uitbraak kan veroorzaken is zoönosen
Deze infectieziekten, die worden overgebracht van dier op mens, komen steeds meer voor. Het beleid is erop gericht om verspreiding zoveel mogelijk te voorkomen. Op basis van een plan van aanpak voor een aantal thema’s zal het beleid de komende jaren worden verbeterd. Naast de hierboven genoemde acties gaat het over:
- het updaten van de huidige EmZoo (Emerging Zoonoses) (emerging zoonoses)-lijst,
- een inventarisatie van internationale onderzoeken naar zoönosen,
- het updaten van de richtlijnen en draaiboeken voor zoönsosen,
- uitbreiden van onderzoek naar zoönoserisico’s in de leefomgeving,
- het informeren van burgers over de risico’s van zoönosen.