Dit stappenplan maakt deel uit van het Handboek Omgevingsveiligheid en licht toe wat gelijkwaardigheid is. 
 

De Omgevingswet biedt de mogelijkheid  om maatregelen in te zetten die niet (volledig) voldoen aan de bouweisen uit het Bbl, maar wel ten minste een gelijk niveau van bescherming  bieden.

Artikel 5.14 van het Bkl Besluit kwaliteit leefomgeving (Besluit kwaliteit leefomgeving) schrijft voor dat in een omgevingsplan een brandvoorschriftengebied en een explosievoorschriftengebied kan worden aangewezen en geometrisch begrensd als op die locaties een brandaandachtsgebied of explosieaandachtsgebied aanwezig is. In voorschriftengebieden moeten nieuw te bouwen beperkt kwetsbare, kwetsbare en zeer kwetsbare gebouwen voldoen aan de bouweisen van artikel 4.90, eerste lid, van het Bbl. Deze bouweisen hebben tot doel om de gevolgen van een brand of explosie van buitenaf voor mensen in een gebouw binnen het voorschriftengebied te beperken. De bouweisen zijn verder uitgewerkt in artikel 4.91 tot en met 4.96 van het Bbl.

Op grond van artikel 4.7, eerste lid, van de Omgevingswet kan in plaats van een bouwmaatregel die voldoet aan de bouweisen uit het Bbl op aanvraag toestemming worden verleend om een andere, gelijkwaardige maatregel te treffen. Met de gelijkwaardige maatregel moet ten minste hetzelfde resultaat worden bereikt als met de voorgeschreven maatregel is beoogd.

Gelijkwaardigheid houdt in dat aanvullende bouweisen (artikel 4.90 van het Bbl) uitwisselbaar zijn met andere maatregelen zolang de aanwezige mensen in een gebouw binnen het voorschriftengebied ten minste in een gelijke mate beschermt worden tegen de gevolgen van een van buiten komende brand of explosie.
In de praktijk betekent dit dat andere omgevings-of bouwmaatregelen met een zelfde resultaat in termen van bescherming, toegepast kunnen worden in plaats van de bouweisen uit artikel 4.90.
Zo kan een aarden wal of een opvanggeul voor uitstromende brandbare vloeistoffen mogelijk worden aangemerkt als een gelijkwaardige maatregel voor een brandwerende gevel. Of dat ook zo is, is afhankelijk van de locatie.

Gelijkwaardigheid

Op grond van artikel 4.7, eerste lid, van de Omgevingswet kan in plaats van een in een algemene regel voorgeschreven maatregel (zoals een technische bouweis in het Bbl) op aanvraag toestemming worden verleend om in plaats daarvan een gelijkwaardige maatregel te treffen. Met de gelijkwaardige maatregel moet ten minste hetzelfde resultaat worden bereikt als met de voorgeschreven maatregel is beoogd. Maatregelen op het gebied van omgevingsveiligheid hebben als doel om mensen in gebouwen te beschermen tegen de effecten van een van buiten komende brand of explosie.

Gebruik maken van gelijkwaardigheid biedt de initiatiefnemer de mogelijkheid om in overleg met het bevoegd gezag het meest passende maatregelpakket te kiezen. De gelijkwaardigheid wordt beoordeeld door het bevoegd gezag voor het toezicht op de naleving van de in de algemene regel voorgeschreven maatregel. In het geval van de regels uit het Bbl is dat de gemeente. De veiligheidsregio of het RIVM kunnen vanuit hun deskundigheid adviseren over het resultaat dat met de alternatieve maatregel wordt bereikt. Daarnaast geeft dit Handboek Omgevingsveiligheid gemeenten in bredere zin een handvat voor de beoordeling van de effectiviteit van omgevings- en andere beschermende maatregelen die getroffen kunnen worden in een aandachtsgebied.

Een voorbeeld van een gelijkwaardige maatregel is het vervangen van een technische bouweis uit het Bbl door een omgevingsmaatregel. Zo kan een aarden wal of een opvanggeul voor uitstromende brandbare vloeistoffen soms gelijkwaardig of beter beschermen dan een brandwerende gevel. Het is in dat geval van belang te waarborgen dat de getroffen alternatieve maatregel in stand wordt gehouden en dat duidelijk is wie daarvoor verantwoordelijk is. In het omgevingsplan kunnen specifieke regels worden opgenomen die de instandhouding van de alternatieve beschermende voorziening op een bepaalde locatie waarborgen. Dit volgt uit artikel 4.1 van de Omgevingswet. In dat artikel is bepaald dat in het omgevingsplan met het oog op de doelen van de wet regels kunnen worden gesteld over activiteiten die gevolgen hebben of kunnen hebben voor de fysieke leefomgeving.

Voorbeeld gelijkwaardigheid

Een aarden wal of een opvanggeul voor uitstromende brandbare vloeistoffen kan soms gelijkwaardig of beter beschermen dan een brandwerende gevel.