Vogelgriep is een besmettelijke ziekte die voorkomt bij pluimvee, zoals kippen of kalkoenen. De ziekte komt ook voor bij (wilde) vogelsoorten, zoals eenden, duiven, kokmeeuwen of zwanen. Trekvogels dragen het virus vaak bij zich, en kunnen ook nieuwe varianten van vogelgriep het land binnenbrengen. Vogelgriep kan door veel verschillende griepvirussen(virustypen) worden veroorzaakt. Heel soms kunnen sommige virustypen overgaan van dier naar mens. Dit gebeurt alleen bij contact tussen besmette vogels en mensen. Maar de kans dat mensen besmet raken is klein. Als er toch een besmetting plaatsvindt, zijn de klachten meestal mild, zoals koorts, hoofdpijn, spierpijn en hoesten.
Het risico voor zwemmers lijkt gering. Het is belangrijk dat zwemmers weten dat er vogelgriep heerst en wat ze moeten doen als ze een dode vogel of dode vogels aantreffen. Het advies is dan om niet het water in te gaan en de terrein- of waterbeheerder te waarschuwen. Hieronder vindt u de meest gestelde vragen over zwemwater en vogelgriep.
Vragen en antwoorden vogelgriep en zwemwater
De kans hierop zeer klein. Er is nog nooit een besmetting met vogelgriep bij mensen door zwemmen vastgesteld. De meeste vogelgriepbesmettingen bij mensen worden veroorzaakt door direct contact met vogels en er zijn geen gevallen door contact met zwemwater geconstateerd.
Vooral wilde vogels die het vogelgriepvirus bij zich dragen kunnen het water waarin zij verblijven via hun uitwerpselen besmetten. Het virus kan zich op die manier lange tijd in het water handhaven, afhankelijk van een aantal factoren zoals temperatuur, zuurtegraad van het water, of het water zoet, zout of brak is en het type vogelgriepvirus. Volgens de WHO (World Health Organization) is het niet uit te sluiten dat mensen het virus op kunnen lopen via inslikken van besmet water of inademing, maar er is nog nooit een besmetting met vogelgriep bij mensen door zwemmen vastgesteld. De meeste vogelgriepbesmettingen bij mensen worden veroorzaakt door direct contact met vogels en er zijn geen gevallen door contact met zwemwater geconstateerd.
Zwemmen of recreëren nabij dode dieren wordt afgeraden om hygiënische redenen. Diverse andere ziekteverwekkers kunnen de oorzaak zijn van de sterfte onder vogels, ook ziekteverwekkers die via contact met water wel ziekte bij de mens kunnen veroorzaken.
Ja, dat kan als het dieren zijn die gevoelig zijn voor infectie met het vogelgriepvirus, zoals watervogels. Dieren kunnen ook besmet raken als zij drinken van het (zwem)water waarin besmettelijk vogelgriepvirus aanwezig is. Sporadisch kan het vogelgriepvirus overgedragen worden op gezelschapsdieren, zoals honden. Dit is echter zeer uitzonderlijk en gebeurt alleen na directe en intensieve blootstelling. Bij honden is dit vaak als gevolg van bijtcontact met besmette kadavers van vogels.
Ziet u dode vogels in de natuur, raak deze dan niet aan! Waarschuw de terreinbeheerder of de waterbeheerder. Deze kan ervoor zorgen dat de dode dieren worden opgeruimd.
Ja, soms kan het vogelgriepvirus overgedragen worden op wilde zoogdieren, zoals vossen en zeehonden, en op gezelschapsdieren zoals honden. Deze dieren kunnen daar ook ziek van worden. Bij vossen en honden is dit vaak als gevolg van bijtcontact met besmette kadavers van vogels. Overdracht van honden naar mensen is nog nooit vastgesteld. Heeft u het vermoeden dat uw hond ziek is na het contact met een dode of mogelijk zieke vogel? Neem dan contact op met uw dierenarts.