Infecties of dragerschap met groep-A-streptokokken (GAS-bacterie) komen vaak voor in Nederland. Meestal zijn de infecties onschuldig. Maar soms worden mensen in korte tijd heel erg ziek. De bacterie dringt dan door in weefsels, de bloedbaan, longen of longvliezen, hersenvliezen of gewrichten. Dit heet een invasieve GAS-infectie, of een infectie met de vleesetende bacterie. Op deze pagina staan de actuele cijfers over invasieve GAS-infecties in Nederland. 

In januari 2023 is de meldingsplicht van invasieve GAS-infecties aangepast. Dit was omdat het aantal meldingen van invasieve GAS-infecties sinds het voorjaar van 2022 erg steeg. Artsen en laboratoria zijn sinds januari 2023 verplicht om patiënten die ernstig ziek zijn én bij wie de bacterie wordt aangetoond in bijvoorbeeld bloed, hersenvocht, longvliezen, gewrichten of botten te melden bij de GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst). Na het melden krijgen huisgenoten van iemand met een invasieve GAS-infectie uit voorzorg antibiotica.  

De meldingsplicht en behandeling van huisgenoten met antibiotica golden voor 2023 alleen voor kraamvrouwenkoorts, necrotiserende fasciitis (de ‘vleesetende bacterie’) en septische shock. Het aangepaste beleid is nodig omdat ook bij de andere vormen van invasieve GAS-infecties mensen in de directe omgeving  ernstig ziek kunnen worden. De GGD kan dan ook deze mensen antibiotica geven. 

In juni 2024 werd in een responsteam besloten het beleid rondom de meldingsplicht en behandeling van huisgenoten met antibiotica daarom voort te zetten.

Meldingen van invasieve GAS-infecties per maand 

Het aantal meldingen van invasieve GAS-infecties per maand is te zien in de grafiek hieronder. De categorie “Andere  iGAS invasieve groep A-streptokokken (invasieve groep A-streptokokken) (invasieve groep A-streptokokken)” betreft invasieve GAS-infecties die vóór 19 januari 2023 nog niet meldingsplichtig waren. De meeste van deze meldingen gingen over long- of longvliesontsteking, bloedvergiftiging, of ontstekingen van huid, gewrichten of botten.  

Meldingen bij kinderen

In de grafiek hieronder staat het aantal meldingen van kinderen tussen de 0 en 5 jaar met een invasieve GAS-infectie per maand.  

Beeld in andere landen

Ook andere landen in West-Europa, de Verenigde staten en Australië melden meer invasieve GAS infecties sinds 2022. Een van de mogelijke oorzaken is dat mensen die al een infectie met een virus hebben, zoals het griepvirus of de waterpokken, meer kans hebben op een ernstige infectie met groep-A-streptokokken. Ook lijken meer mensen sinds 2022 vatbaar te zijn voor de GAS bacterie en voor die virussen. Dit kan komen doordat mensen in de coronajaren minder in aanraking kwamen met virussen en bacteriën. Ook speelt de opkomst van nieuwe varianten van de bacterie (zoals M1UK) mogelijk een rol bij de toename van invasieve groep-A-streptokokken infecties.