Goede handhygiëne op de juiste momenten voorkomt infecties bij cliënten in verpleeghuizen. De handhygiëne module van SNIV (Surveillance Netwerk Infectieziekten Verpleeghuizen) helpt verpleeghuizen om de naleving van handhygiëne te verbeteren. Deze module is ontwikkeld door het projectteam SNIV. Het is gebaseerd op het CHANGE project (i.s.m. IQ (intelligentie quotiënt) Healthcare RadboudUMC) en het WHO (World Health Organization) handhygiëne programma ‘my 5 moments of hand hygiene'.
Wanneer u geïnteresseerd bent in de module handhygiëne neem dan contact op met het SNIV team voor vrijblijvende informatie of het maken planning om de module uit te voeren.
De 5 momenten van handhygiëne
Het gaat om de volgende 5 momenten:
1. Voor een zorgcontact met een cliënt.
2. Voor een schone/steriele handeling.
3. Na contact met mogelijk besmette lichaamsvloeistoffen.
4. Na een zorgcontact met een cliënt.
5. Na contact met de omgeving van de client.
Inhoud handhygiëne module SNIV
De module bestaat uit 5 onderdelen:
1. Naleving handhygiëne meten om uitgangssituatie te bepalen
2. Bevorderende en belemmerende factoren in kaart brengen
3. Uitvoeren verbeterprogramma (interventie)
4. Meten naleving handhygiëne voor evaluatie
5. Terugkoppeling resultaten en plan van aanpak voor verdere stappen.
1. Naleving handhygiëne meten om uitgangssituatie te bepalen.
Meten maakt ruimte voor verbetering inzichtelijk. Getrainde observanten doen dit aan de hand van een observatieformulier. U kunt zelf voor de observanten zorgen, maar het SNIV (Surveillance Netwerk Infectieziekten Verpleeghuizen) team kan dit ook voor u regelen. De observanten krijgen vooraf een training van het SNIV team.
Op elke afdeling worden 5 medewerkers 20 minuten geobserveerd. Of tot er minstens 5 momenten van handhygiëne zijn gezien. Dit gebeurt zo onopvallend mogelijk en bij voorkeur ’s ochtends, want dan zijn er meer zorghandelingen te zien. De observaties worden in OSIRIS (information system) ingevoerd. Na de observaties ontvangt u een terugrapportage met de naleving (compliance) van handhygiëne in totaal en uitgesplitst per handhygiëne moment. De naleving en de bevorderende en belemmerende factoren uit onderdeel 2, zijn input bij de interventie (onderdeel 3).
2. Bevorderende en belemmerende factoren in kaart brengen
Via een vragenlijst bekijken we waar de verbetering van de handhygiëne zich op moet richten. Deze anoniem ingevulde vragenlijst brengt de belemmerende factoren in kaart. Het SNIV team analyseert de resultaten en koppelt dit terug aan de instelling met een advies voor het verbeterprogramma.
3. Uitvoeren verbeterprogramma (interventie)
Het verbeterprogramma houdt rekening met de bevorderende en belemmerende factoren die zijn gemeten. U stelt samen met het SNIV team en/of uw deskundige infectiepreventie het verbeterprogramma op. Mogelijke onderdelen zijn;
a. Training en scholing:
U kunt de SNIV basis training aanvullen met factoren die uit de vragenlijst zijn gekomen. De training kan gegeven worden door de deskundige infectiepreventie van uw instelling of door het SNIV team (zie de presentatie die als basis gebruikt kan worden).
b. Reminders:
Er zijn flyers en posters beschikbaar, gebaseerd op het WHO (World Health Organization) programma ‘my 5 moments of hand hygiene’ (zie brochure, feitenblad poster en handhygiëne techniek flyer.
c. Observatie met terugkoppeling:
U kunt open observaties laten uitvoeren door het SNIV team, de deskundige infectiepreventie van uw organisatie of andere observanten uit uw eigen organisaties. De geobserveerde weet bij een open observatie dat het om handhygiëne gaat. Direct na afloop krijgt deze persoon feedback.
d. Teambijeenkomst 1:
De eerste teambijeenkomst duurt 1,5 uur. De teamleden gaan samen met hun teamleider/afdelingshoofd en de (eigen)deskundige infectiepreventie in gesprek over handhygiëne. De bevorderende en belemmerende factoren worden hierin meegenomen. Om de bijeenkomst in goede banen te leiden is een handleiding beschikbaar. Het SNIV team kan eventueel ondersteunen.
e. Teambijeenkomst 2:
De tweede teambijeenkomst vindt minstens 2 weken na de eerste bijeenkomst plaats en duurt 1 uur. Het team staat stil bij de stand van zaken van de afspraken uit bijeenkomst 1 (zie handleiding).
4. Meten naleving handhygiëne voor evaluatie
Na uitvoering van het verbeterprogramma meet u opnieuw de naleving van de handhygiëne. Zo weet u of de maatregelen effectief zijn geweest.
5. Terugkoppeling resultaten en plan van aanpak voor verdere stappen.
In de terugkoppeling bespreekt u de verbetering. Dit levert input voor een volgend plan van aanpak voor verbetering en/of voor het in stand houden van goede handhygiëne.