Hoe goed werkt de pneumokokkenprik?

Er zijn meer dan 90 typen pneumokokken. De pneumokokkenprik beschermt u tegen de 23 meest voorkomende typen pneumokokken. Dit betekent dat u een kleinere kans heeft om besmet te raken met deze typen pneumokokken. De prik beschermt dus niet tegen alle pneumokokken. Jaarlijks worden ongeveer 6.000 mensen van 60 jaar en ouder opgenomen met een pneumokokkenziekte. Hiervan overlijden 900 mensen. De pneumokokkenprik kan jaarlijks 850 ziekenhuisopnames en 140 sterfgevallen voorkomen. Meer informatie over de afwegingen om te starten met deze vaccinatie is te vinden in het advies van de Gezondheidsraad. (Dit advies is in 2018 geschreven. Halverwege 2023 wordt een nieuw advies verwacht.)

Na ongeveer 2 weken geeft de pneumokokkenprik bescherming.

Meer dan 1 keer een pneumokokkenziekte

U kunt vaker een pneumokokkenziekte krijgen. Dat komt omdat er zoveel verschillende typen pneumokokken zijn die pneumokokkenziekte kunnen veroorzaken. Als u een pneumokokkenziekte hebt gehad, dan kunt u niet nog een keer ziek worden door hetzelfde type pneumokok waar u ziek van was geworden. Uw lichaam heeft daartegen afweer opgebouwd. Maar u kunt nog steeds een pneumokokkenziekte krijgen door andere typen pneumokokken. Als u al een keer een pneumokokkenziekte heeft gehad van één van de 23 typen, is het dus nog steeds verstandig de prik te halen en u te beschermen tegen de 22 andere typen.

Het vaccin

Het pneumokokkenvaccin dat u krijgt heet Pneumovax 23, pneumokokkenpolysacharide vaccin. De naam van de fabrikant is Merck Sharp & Dohme B.V. In alle vaccins, dus ook in het pneumokokkenvaccin, zitten 3 soorten bestanddelen:

• Werkzame delen: dit zijn delen van de bacterie waartegen het vaccin moet beschermen.
• Hulpstoffen: dit zijn stoffen die aan het vaccin worden toegevoegd zodat het beter werkt, langer houdbaar is en beter toe te dienen is.
• Reststoffen: dit zijn de resten van stoffen die tijdens het maken van het vaccin zijn gebruikt. Bijvoorbeeld om te voorkomen dat er ongewenste bacteriën in het vaccin komen. Voordat het vaccin klaar is voor gebruik worden deze reststoffen er zoveel mogelijk uitgehaald. Zeer kleine hoeveelheden kunnen nog achterblijven. Maar dat is zo weinig dat het niet schadelijk is voor de gezondheid.

Bijsluiters

Hier vindt u de bijsluiter van het PPV23 vaccin.

Elk vaccin heeft een specifieke bijsluiter met informatie over doel, gebruik, samenstelling, dosering en mogelijke bijwerkingen van het product. De bijsluiter is wettelijk verplicht en wordt streng gecontroleerd. In Nederland gebeurt dat door het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen. Meer informatie over de werking van vaccins kunt u vinden op de website van het Rijksvaccinatieprogramma.

Een veilig vaccin

Alle vaccins worden uitgebreid getest op veiligheid volgens strenge internationale eisen. Een vaccin kan pas geregistreerd en gebruikt worden als er uitgebreid onderzoek is gedaan. Bijwerkingen van vaccins worden in de gaten gehouden door het Bijwerkingencentrum Lareb.

Het pneumokokkenvaccin is sinds 1983 op de markt. Het wordt in Nederland gegeven aan mensen met bepaalde ziekten die een hoog risico op pneumokkenziekte geven. En aan mensen die vanwege hun leeftijd meer risico lopen op pneumokokkenziekte. In verschillende landen wordt de pneumokokkenprik al jaren aangeboden aan volwassenen. Dit zijn onder meer Denemarken, Engeland, Ierland, Duitsland, Spanje, Noorwegen, Portugal, Schotland en de Verenigde staten. Er is dus al veel ervaring met de pneumokokkenprik.