In juli 2018 was de totale hoeveelheid schadelijke UV (ultraviolet)-straling afkomstig van de zon hoger dan ooit tevoren. Dat blijkt uit een analyse van de zonkrachtmetingen van het RIVM. Blootstelling aan UV-straling kan leiden tot gezondheidseffecten als huidkanker en staar, die beide sterk toenemen. Het KNMI (Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut) geeft aan dat de warme en zonnige zomer van dit jaar een blik geeft op de zomers van de toekomst. Een extra reden om de bescherming tegen UV-straling van de zon meer aandacht te geven.
Weinig bewolking, veel UV (ultraviolet)
Het RIVM beheert het enige UV-meetpunt in Nederland en geeft dagelijks de actuele zonkracht weer. In juli 2018 was de totale hoeveelheid schadelijke UV-straling 10 J/cm2, de hoogste maandsom sinds het begin van de metingen in 1994. Dit totaal was daarmee 25% hoger dan de gemiddelde maandsom in juli (zie figuur). Dit komt met name door de schaarse bewolking in juli van dit jaar (KNMI (Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut)). Ook in de periode van mei tot en met juli opgeteld was de UV-som het hoogst van de afgelopen 25 jaar.
De figuur geeft een overzicht van de gemeten maandsommen in 2018 in relatie tot de gemeten hoogste, laagste en gemiddelde maandsommen in de afgelopen 25 jaar.
Klimaat en gezondheid
Het veranderende klimaat kan de hoeveelheid UV-straling beïnvloeden. Ook kunnen de hogere temperaturen leiden tot meer blootstelling door meer buitenactiviteiten en het dragen van minder (bedekkende) kleding. Als het aantal warme en zomerse dagen en de totale zonnestraling toeneemt door minder bewolking, zoals KNMI verwacht (zie website KNMI), dan kan dat de UV-blootstelling en langetermijnrisico’s doen toenemen.
Gezondheidseffecten van UV-blootstelling
UV-blootstelling van de huid is de belangrijkste oorzaak van het ontstaan van huidkanker, en draagt bij aan staarvorming. De zon is de belangrijkste bron van schadelijke UV-straling. Jaarlijks krijgen meer dan 51 000 mensen de diagnose huidkanker en er overlijden meer dan 900 Nederlanders aan de gevolgen ervan. De toename in de afgelopen decennia is sterker dan voor alle andere kankervormen (Zie RIVM-rapport UV-straling en gezondheid). Het beperken van zonblootstelling in de periode van de hoogste zonkracht (doorgaans tussen 11 en 16 uur) is daarom van belang. Dat kan door schaduwrijke plekken op te zoeken, afdekkende kleding te dragen en/of het gebruik van antizonnebrandmiddelen.
Het zonkrachtactieplan
Het RIVM gaat met het KNMI, KWF (Koningin Wilhelmina Fonds voor de Nederlandse Kankerbestrijding)/Kankerbestrijding en andere partijen, in opdracht van het ministerie van VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport), het zonkrachtactieplan opstellen. Deze samenwerking heeft tot doel de bewustwording over de effecten van UV-straling op de gezondheid te vergroten en de berichtgeving onderling af te stemmen en daarmee te streven naar een vermindering van de huidkankerrisico’s in de toekomst.