Het RIVM en Trimbos-instituut maken in opdracht van het ministerie van VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) de Monitor mentale gezondheid. Aanleiding voor deze Monitor is de landelijke Aanpak Mentale gezondheid: van ons allemaal. Deze aanpak richt zich op het verbeteren van de mentale gezondheid. Het ministerie van VWS wil de informatie uit de Monitor gebruiken om te zien hoe de mentale gezondheid van de Nederlandse bevolking zich ontwikkelt. De Monitor mentale gezondheid loopt vooralsnog van 2023 tot en met 2025.
Overzicht actuele cijfers
Op deze webpagina’s geven we een overzicht van de actuele beschikbare cijfers over mentale gezondheid. Zodra er nieuwe cijfers zijn, voegen we deze toe. De cijfers over mentale gezondheid zijn onderverdeeld in 3 thema’s: het mentale welbevinden, mentale problemen en psychische aandoeningen. Naast de algemene bevolking zijn er pagina’s met cijfers voor specifieke deelpopulaties: kinderen, adolescenten, jongvolwassenen, volwassenen, ouderen, studenten, en werkenden. De cijfers worden uitgesplitst naar leeftijd, geslacht, en opleidingsniveau. Als dat kan, worden de cijfers per regio of gemeente gegeven. Naast de cijfers over mentale gezondheid, geeft deze website ook cijfers over de gevolgen van mentale ongezondheid (zoals ziektelast en zorggebruik).
Landelijk rapport Monitor mentale gezondheid
Naast de actuele cijfers bestaat de Monitor uit een landelijk rapport met een complete landelijke analyse en duiding van de informatie over mentale gezondheid voor beleid. De landelijke rapportage 2025 geeft een overzicht van alle beschikbare landelijke cijfers van mentale gezondheid volgens het conceptueel monitor model. Het rapport beschrijft de huidige stand van zaken en ontwikkeling van mentale gezondheid voor alle (deel)populaties. Daarnaast is gekeken naar de samenhang tussen factoren en mentale gezondheid en naar de gevolgen van mentale (on)gezondheid. Ook zijn veel experts (uit beleid, praktijk, wetenschap en vertegenwoordigers uit de diverse deelpopulaties) betrokken geweest bij de duiding van de resultaten en het doen van aanbevelingen voor het verbeteren van de mentale gezondheid van de deelpopulaties. In het rapport zijn deze kernboodschappen voor de verschillende (deel)populaties geïntegreerd om een zo goed mogelijk beeld van mentale gezondheid gedurende de hele levensloop.
Naast de Monitor mentale gezondheid zijn er andere monitors en websites waarin (deels dezelfde) cijfers over aspecten van mentale gezondheid worden gebruikt. Hieronder staan verwijzingen naar een aantal van deze monitors die verdieping kunnen bieden op bepaalde onderdelen of juist kunnen helpen bij het plaatsen van de cijfers in een breder of juist specifiek perspectief:
Monitor Meerjarenprogramma Depressiepreventie
Het onderdeel Landelijke monitor depressiepreventie van de Monitor Meerjarenprogramma Depressiepreventie van het Trimbos-instituut richt zich op het volgen van de ontwikkelingen in de populatie- en zorgprevalentie van depressieproblematiek en de intensiteit van zorggebruik op landelijk niveau. Dit wordt gedaan voor de algemene bevolking en de 6 risicogroepen waar het Meerjarenprogramma zich op richt. De landelijke monitor wordt jaarlijks geactualiseerd.
De Staat van Volksgezondheid en Zorg
De Staat van Volksgezondheid en Zorg van het RIVM presenteert ruim 200 actuele kerncijfers over gezondheid en zorg. Plus trends in de tijd en uitsplitsingen naar achtergrondkenmerken en regio.
VZinfo.nl
De website VZinfo.nl van het RIVM geeft cijfers en duiding voor professionals, door experts van binnen en buiten het RIVM. VZinfo geeft betrouwbare informatie over ziekten, volksgezondheid, zorg en kosten.
Monitor Psychische Problematiek
De Monitor Psychische Problematiek geeft een samenhangend beeld van de zorg en ondersteuning van mensen met psychische problematiek. De monitor toont regionale en landelijke indicatoren van sociale context, ondersteuning, zorggebruik en zorgaanbod als basis voor het gesprek in de regio en is sinds voorjaar 2024 gepubliceerd als onderdeel van Regiobeeld.nl.
GALA-monitor
Begin 2023 is het Gezond Actief Leven Akkoord (GALA) getekend. In dit akkoord ligt de nadruk op preventie, oftewel gezondheidsproblemen voorkomen. Hiervoor zijn afspraken gemaakt om lokaal en regionaal te werken aan zeven thema’s om mensen gezonder en actiever te laten leven. Een van de thema’s is mentale gezondheid waarbij het doel is versterking van de mentale weerbaarheid en mentale gezondheid. In december 2024 is de eerste rapportage van de GALA-monitor uitgekomen. Voor het thema mentale gezondheid wordt inzicht gegeven in de stand van zaken en ontwikkelingen van mentale gezondheid. Zie hoofdstuk 7 in de ‘Rapportage GALA-monitor 2024 Eerste stand van zaken.’ De tweede rapportage van juli 2025 geeft inzicht in het omzetten van ambities naar acties: GALA-monitor 2025, Van ambitie naar actie. Paragraaf 5.6 gaat in op mentale gezondheid.
Voorstudies Monitor mentale gezondheid
- Bon-Martens, M. van, Verweij, A., Monshouwer, K., Luijten, C., Tak, N., Brink, C. van den, Shields-Zeeman, L., Storm, I. (2022). Monitoren mentale gezondheid. Een overzicht van databronnen en indicatoren als input voor een landelijke aanpak mentale gezondheid [Factsheet]. Bilthoven: RIVM.
- Bon-Martens, M. van, Verweij, A., Luijten, C., Hartstra, E., Tak, N., & Brink, C. van den. (2023). Monitor mentale gezondheid. Advies voor het monitoren als ondersteuning van landelijk en lokaal gezondheidsbeleid. RIVM-briefrapport 2023-0109. Bilthoven: RIVM.
Publicaties Monitor mentale gezondheid
- Hiemstra, M., Bon-Martens, M. van, Savelkoul, M., & Snijders, B. (2023). Cijferrapportage Monitor mentale gezondheid 2023. Eerste landelijke overzicht. RIVM-Briefrapport 2023-0451. Bilthoven: RIVM.
- Bon-Martens, M. van, Boekee, R., Ramaker, V., Chavez Baldini, U., Luik, A., Verkaik, R., Savelkoul, M., Leone, S., & Hiemstra, M. (2025). Monitor mentale gezondheid. Landelijke rapportage 2025. RIVM-rapport 2025-0053. Bilthoven: RIVM
Contact
Heeft u vragen of opmerkingen over de Monitor Mentale Gezondheid? Neem dan contact met ons op via monitormentalegezondheid@rivm.nl of monitormentalegezondheid@trimbos.nl