Deze pagina biedt een overzicht van het aantal medische procedures per jaar uitgevoerd binnen de specialisatie nucleaire geneeskunde. Tevens wordt de geschatte stralingsdosis per inwoner van Nederland voor de verschillende toepassingen binnen de nucleaire geneeskunde gepresenteerd. Ook de trend in deze cijfers over verschillende jaren wordt weergegeven.
Meer informatie over onze methoden vindt u op de pagina Toelichting
Wat is nucleaire geneeskunde?
Nucleaire geneeskunde is een medisch specialisme dat gebruikmaakt van een radiofarmacon om de werking van het lichaam, een specifiek orgaan, of een orgaansysteem in beeld te brengen. Een radiofarmacon bestaat uit een tracer en een radionuclide. De tracer zorgt dat het radionuclide zich verplaatst naar de juiste plaats in het lichaam. Het radionuclide zendt straling uit. Deze uitgezonden straling wordt vervolgens door een camera vastgelegd, waarna een computer de beelden genereert.
Radiofarmaca worden ook ingezet voor de behandeling van ziekten, zoals botmetastasen bij prostaatkanker of een overactieve schildklier. De benodigde hoeveelheid van de radioactieve stof is groter voor een behandeling dan voor het maken van afbeeldingen.
Mogelijkheden binnen de nucleaire geneeskunde
Binnen de nucleaire geneeskunde wordt onderscheid gemaakt tussen nucleaire diagnostiek (het maken van afbeeldingen) en nucleaire therapie (het behandelen van ziekten). In onderstaande tabel (Tabel 1) vindt u een beknopte uitleg, inclusief de toepassingen en voorbeelden van de verschillende modaliteiten binnen de nucleaire geneeskunde.
| Modaliteit | Beschrijving | Voorbeelden | |
|---|---|---|---|
| Nucleaire diagnostiek |
Onderzoek met radioactieve stoffen om de werking van het lichaam, een orgaan of orgaansysteem af te beelden. Na toediening van het radiofarmacon gaat deze naar de in beeld te brengen plaats in het lichaam. |
Single Photon Emission Computertomografie (SPECT scan) |
In kaart brengen van de jodium-opname in de schildklier met behulp van SPECT. |
| Positron emissie tomografie (PET-CT) | In kaart brengen van de tumorlocatie en eventuele uitzaaiingen met behulp van een PET-CT scan. | ||
| Nucleaire therapie | Behandeling met een radioactieve stof gekoppeld aan een tracer die na toediening naar de juiste plaats in het lichaam gaat |
Behandeling van prostaatkanker met radioactief Lutetium. Behandeling van een te hard werkende schilklier met radioactief Jodium. |
|
Trends in Nucleaire Diagnostiek
Sla de grafiek Effectieve dosis per inwoner als gevolg van nucleaire diagnostiek over en ga naar de datatabelFiguur 1. Dit figuur toont de trend in de effectieve dosis als gevolg van nucleaire diagnostiek voor de jaren 2015 - 2021. Een onderverdeling is gemaakt in PET-CT en SPECT, ook is de totale effectieve dosis te zien.
Grafiek trends in nucleaire diagnostiek
Sla de grafiek Aantallen onderzoeken in de Nucleaire diagnostiek over en ga naar de datatabelFiguur 2. Dit figuur toont de trend in het aantal uitgevoerde onderzoeken binnen de nucleaire diagnostiek voor de jaren 2015 - 2021. Een onderverdeling is gemaakt in PET-CT en SPECT, ook is het totaal aantal onderzoeken te zien.
Figuur 1 laat een licht dalende trend zien voor de geschatte totale gemiddelde bevolkingsdosis als gevolg van nucleaire diagnostiek . Opvallend is de toename van de geschatte gemiddelde dosis voor de PET onderzoeken en de afname hiervan voor de andere onderzoeken. In de trend van het aantal uitgevoerde onderzoeken (figuur 2) is dit ook terug te zien. Binnen de nucleaire diagnostiek lijkt een verschuiving plaats te vinden van SPECT naar PET onderzoeken.
Trends in Nucleaire Therapie
Weergave van de trend in het aantal toedieningen voor een nucleair therapeutische behandeling voor de jaren 2015 tot 2021, zoals deze opgegeven zijn in de enquête radiodiagnostiek in de jaarverantwoording van de zorg. Deze data zijn vermoedelijk niet compleet. De komende jaren wordt gewerkt aan een completer beeld.
Nucleaire therapie
Sla de grafiek Trends in Nucleaire therapie over en ga naar de datatabelFiguur 3: dit figuur toont de trend in het aantal nucleaire therapieën van 2015 - 2021.
Voor de nucleaire therapie wordt geen gemiddelde effectieve dosis per inwoner geschat. De reden hiervoor is beschreven op de webpagina toelichting
Meer informatie en cijfers
In de toekomst zijn de specifieke onderzoeken en cijfers direct te vinden op Statline.