Veel jongeren ervaren mentale klachten

In meetronde 4 (juni 2022) vroegen we jongeren hoe zij zich de afgelopen 4 weken voelden. De meerderheid gaf aan geen mentale klachten te ervaren (63%). Daar tegenover stond een grote groep die aangaf mentale klachten te ervaren (37%). We zien daarmee dat na een piek in de hoeveelheid jongeren met mentale klachten in meetronde 3 (maart 2022), het aantal jongeren met deze klachten langzaam weer afneemt (zie grafiek).   

We onderzochten welke groepen meer kans hebben om mentale klachten te hebben. Rekening houdend met alle gemeten demografische en sociale activiteit-gegevens (behalve leeftijd) zien we dat er 6 groepen zijn die een significant grotere kans hebben op mentale klachten. De grootste kans op mentale klachten ligt bij jongeren die nog last hadden van een meegemaakte gebeurtenis, gevolgd door meisjes, jongeren die de afgelopen 7 dagen niet de deur uit zijn geweest voor school of werk, jongeren die geen bezoek hebben ontvangen of op bezoek zijn gegaan en jongeren die geen waardevol online contact hebben gehad.  

1 op de 6 had suïcidale gedachten  

We vroegen jongeren of zij er in de laatste 3 maanden serieus aan dachten om een eind aan hun leven te maken. 16% van de jongeren gaf aan deze serieuze gedachten aan zelfdoding wel eens tot heel vaak te hebben gehad. Na de sterke stijging tussen december 2021 en maart 2022 (van 9 naar 17%), is dit percentage nauwelijks gedaald (zie grafiek). Ook huisartsen hadden vaker te maken met suïcidale gedachten en zelfdoding(spogingen) onder jongeren.  

Kans op suïcidale gedachten 

We onderzochten welke groepen meer kans hebben om over zelfdoding na te denken. Leeftijd en geslacht hadden geen sterke relatie met een verhoogde kans op suïcidale gedachten, maar mentale klachten, eenzaamheid, last hebben van een corona-gerelateerde gebeurtenis, vertrouwen in de toekomst en ervaren gezondheid allemaal wel. De grootste kans om hieraan te denken, hadden jongeren met psychische klachten en jongeren die eenzaam waren. Dit komt overeen met de resultaten uit meetronde 3.  

De kans op (zeer) vaak suïcidale gedachten was bij jongeren geassocieerd met dezelfde factoren als de kans op wel eens tot en met heel vaak suïcidale gedachten. 

Bijna helft jongeren voelt zich eenzaam  

We vroegen jongeren hoe vaak zij zich in de laatste 4 weken eenzaam voelden. Bijna de helft (49%) voelde zich enigszins of sterk eenzaam (zie grafiek hieronder). Tussen december 2021 en maart 2022 (van 34% naar 52%) zagen we een sterke stijging in het aantal jongeren dat zich eenzaam voelde. Sindsdien zien we slechts een lichte afname van de groep jongeren met gevoelens van eenzaamheid. 

Rekening houdend met alle sociale activiteit-gegevens en mentale gezondheid zien we 5 factoren die een duidelijk grotere kans geven op eenzaamheid. De grootste kans op eenzaamheid ligt bij jongeren met psychische klachten, jongeren die stress ervaren en jongeren met weinig vertrouwen in de toekomst. Naar school of werk gaan was beschermend tegen eenzaamheid, terwijl nog last hebben van een corona gerelateerde gebeurtenis een grotere kans op eenzaamheid gaf. Leeftijd, geslacht en opleidingsniveau waren hierbij niet van belang. 

* Van eenzaamheid tonen we nog geen trendgrafiek, ondanks dat het alle rondes is uitgevraagd. Dit komt omdat we vanaf ronde 3 een ander meetinstrument gebruiken. 

Bijna helft jongeren ervaart stress

In juni 2022 voelde bijna de helft (49%) van de jongeren zich in de laatste 4 weken (zeer) vaak gestrest door 1 of meer factoren. Na de sterke stijging in het aantal jongeren dat stress ervaarde tussen december 2021 en maart 2022, zien we sindsdien een voorzichtige daling van deze groep jongeren. 

Sommige situaties zorgden voor meer stress bij jongeren dan andere situaties: 29% van alle jongeren voelde (zeer) vaak stress door school, 27% door alles wat zij moeten doen, 17% door eigen problemen, 16% over wat anderen vinden, 15% door de coronasituatie/-maatregelen en 9% door de situatie thuis. Stress door de coronasituatie daalde het sterkst, maar stress door eigen problemen nam licht toe (zie grafiek). 

We zien 6 groepen die een grotere kans op stress hebben. Jongeren met psychische klachten de grootste kans op stress, gevolgd door eenzame jongeren, jongeren met een slecht ervaren gezondheid en weinig vertrouwen in de toekomst. Meisjes en jongeren die nog last hebben van een corona gerelateerde gebeurtenis, hebben ook een iets grotere kans op stress.