Streptokokken zijn een groep bacteriën die bij mensen verschillende ziekten kunnen veroorzaken. Sommige soorten streptokokken komen voor in het lichaam zonder ziekteverschijnselen te geven. In geval van ziekte zijn de verschijnselen veelal mild zoals bij roodvonk, keelontsteking en krentenbaard. Echter wanneer de bacterie in de bloedbaan of onderliggend weefsel komt is er sprake van een invasieve infectie waarbij ernstige klachten kunnen ontstaan zoals bloedvergiftiging. De bacterie wordt ook wel de ‘vleesetende bacterie’ genoemd omdat een invasieve infectie kan leiden tot het afsterven van huid en spieren.

Wat zijn streptokokken?

Streptokokken zijn bacteriën die bij mensen tot ziekte kunnen leiden. Er zijn verschillende soorten streptokokken zoals:

  • Streptococcus pyogenes (Groep-A-streptokokken), de veroorzaker van onder andere roodvonk, krentenbaard, kraamvrouwenkoorts, septische shock en fasciitis necroticans, ook wel bekend als vleesetende bacterie;
  • Streptococcus agalactiae (Groep-B-streptokokken), de veroorzaker van de Groep-B-streptokokkenziekte (GBS Groep-B-streptokokken (Groep-B-streptokokken)-ziekte) bij pasgeborenen en vrouwen die kortgeleden bevallen zijn;
  • Streptococcus pneumoniae (pneumokokken), de veroorzaker van pneumokokkenziekte.

Wat zijn symptomen van streptokokken?

De periode van infectie tot het ontstaan van ziekteverschijnselen loopt uiteen van minder dan 24 uur bij GBS tot 4-14 dagen bij krentenbaard. De verschijnselen variëren per ziektebeeld, echter klachten gaan meestal gepaard met koorts. Bij roodvonk en krentenbaard treden huidklachten zoals bultjes, vlekjes en blaasjes op. Pneumokokkenziekte kan gepaard gaan met pijn bij het ademhalen en kortademigheid. Invasieve infecties zijn ernstiger van aard en kunnen leiden tot bloedvergiftiging, hersenvliesontsteking of het afsterven van weefsel.

Besmetting en preventie van streptokokken

Bij veel mensen komen streptokokken voor in de slijmvliezen van de neus, keel of vagina, zonder ziekteverschijnselen te geven. Wanneer de bacterie vanuit de keel- of neusholte doordringen in het oor of de longen, kan longontsteking of oorontsteking ontstaan. Tevens kan besmetting optreden tijdens de bevalling, bijvoorbeeld in geval van GBS en kraamvrouwenkoorts.