Waterpokken is een zeer besmettelijke ziekte. Het komt voornamelijk voor bij kinderen.  Bij waterpokken ontstaan er blaasjes op de huid.

Filmpje: Wat is waterpokken?

Waterpokken wordt veroorzaakt door een virus en is zeer besmettelijk.
Wanneer je ziek wordt krijg je vaak eerst last van koorts of hangerigheid.
Daarna komen er blaasjes op de huid die erg jeuken.
Na een paar dagen drogen de blaasjes in en worden het korstjes.
In totaal duren waterpokken ongeveer 10 dagen.
Vanaf 2 dagen vóórdat de blaasjes verschijnen is het al besmettelijk.
Waterpokken blijft besmettelijk totdat alle blaasjes een korstje hebben.
Door hoesten, niezen en praten kun je anderen besmetten.
Waterpokken komt vooral voor bij jonge kinderen.
Bijna alle kinderen in Nederland krijgen waterpokken voordat ze 6 jaar zijn.
Meestal zonder ernstige gevolgen.
Er is een vaccinatie tegen waterpokken.
Deze zit niet in het rijksvaccinatieprogramma, maar je kunt er wel voor kiezen.
Je moet deze dan zelf betalen.
Meer weten?
Ga naar www.rivm.nl/waterpokken.

Wat zijn waterpokken?

Waterpokken wordt veroorzaakt door een virus. De tijd tussen besmetting en de eerste klachten is meestal 13-18 dagen. Na het doormaken van waterpokken blijft het virus in het lichaam achter, zonder actief te zijn. Als het virus later in het leven weer actief wordt (reactivatie), kan het gordelroos veroorzaken.

Wat zijn symptomen van waterpokken?

Waterpokken start meestal met lichte koorts en hangerigheid bij kinderen. Na 1 of 2 dagen komen er kleine rode bultjes op de huid. De bultjes beginnen op het hoofd of de romp. Op die bultjes ontstaan blaasjes die veel jeuk veroorzaken. Na een paar dagen drogen ze op en worden het korstjes. De ziekteverschijnselen duren ongeveer 10 dagen. Soms kan waterpokken ernstige complicaties geven (bijv. hersenontsteking).

Hoe raak je besmet?

Waterpokken is heel besmettelijk, al vanaf 2 dagen voor het optreden van huiduitslag. De besmettelijkheid blijft totdat alle blaasjes een korstje hebben. Dat is meestal maximaal 7 dagen na het ontstaan van de blaasjes.

Het virus zit in de keel en neus van iemand die waterpokken heeft. Door hoesten, niezen en praten komen kleine druppeltjes met het virus in de lucht. Iemand kan besmet worden door het inademen van deze druppeltjes. Of door direct contact met vocht uit de waterpokkenblaasjes. Besmetting is moeilijk te voorkomen. Dit komt, omdat iemand met waterpokken al besmettelijk is voordat de ziekteverschijnselen optreden.

Vaccinatie tegen waterpokken

Er is een vaccinatie tegen waterpokken. Deze zit niet in het Rijksvaccinatieprogramma, maar is wel te krijgen op eigen kosten. Neem hiervoor contact op met de huisarts, GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) of (reizigers)vaccinatiecentrum. Meer informatie is te vinden op de pagina over de waterpokkenvaccinatie.

Hoe vaak komt waterpokken voor? 

De meeste mensen krijgen waterpokken als kind. Meer dan 95% van de kinderen die in Nederland opgroeien kinderen heeft op de leeftijd van 6 jaar waterpokken gehad (zie Figuur 1[1]). In 2015 gingen in Nederland ongeveer 250 per 100.000 inwoners naar de huisarts vanwege waterpokken (bron: Nivel [2]). Elk jaar komen er in Nederland ongeveer 265 patiënten met waterpokken in het ziekenhuis terecht. Dit zijn voornamelijk kinderen onder de 4 jaar (bron: Dutch Hospital Data[2]).

Figuur 1: Percentage Nederlandse bevolking met afweerstoffen in het bloed tegen varicellazostervirus
Bron: PIENTER 2 data[1]

Bronnen:
1. van Lier A, Smits G, Mollema L, Waaijenborg S, Berbers G, van der Klis F, et al. Varicella zoster virus infection occurs at a relatively young age in the Netherlands. Vaccine. 2013;31(44):5127-33.
2. Schurink-van 't Klooster TM, de Melker HE. The National Immunisation Programme in the Netherlands - Surveillance and developments in 2016-2017. Bilthoven: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM); 2017 (RIVM rapport 2017-0143).