Dengue (of knokkelkoorts) is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een virus. Het virus komt voor in (sub)tropische gebieden en wordt overgedragen door muggen. Dengue komt regelmatig voor bij mensen die landen hebben bezocht waar de ziekte voorkomt.

Wat is dengue?

Het denguevirus is de veroorzaker van dengue fever (DF dengue fever (dengue fever)(dengue fever)), ook wel knokkelkoorts genoemd, hemorrhagische koorts (DHF dengue hemorrhagic fever (dengue hemorrhagic fever)(dengue hemorrhagic fever)) en dengue shock syndroom (DSS Dengue shock syndrome (Dengue shock syndrome)(Dengue shock syndrome)). DHF en DSS zijn twee vormen van ernstige dengue. Het virus wordt overgedragen door muggen die overdag steken.

Wat zijn symptomen van dengue?

De incubatieperiode voor dengue virus ligt tussen de 3-14 dagen (meestal 4-7), na een beet van een geïnfecteerde mug. Het merendeel van de denguevirusinfecties verloopt zonder ziekteverschijnselen. Niet-ernstige denguevirusinfecties worden gekenmerkt door de volgende symptomen:

  • Plotseling optredende koorts (tot 41 °C) met koude rillingen;
  • Hoofdpijn, met name achter de ogen;
  • Spier- en gewrichtspijn;
  • Algehele malaise;
  • Misselijkheid;
  • Braken;
  • Hoesten;
  • Keelpijn.

Niet-ernstige denguevirusinfecties herstellen na een aantal dagen tot een week. Mensen kunnen meerdere malen dengue krijgen. Een klein deel van de infecties ontwikkelt tot ernstige dengue met complicaties zoals dengue hemorragische koorts (DHF) en dengue shock syndroom (DSS). Zonder behandeling zijn dergelijke complicaties levensbedreigend.

Besmetting en preventie

Besmetting met denguevirus vindt plaats via de beet van een besmette Aedes-mug, vooral de gelekoortsmug (Aedes aegypti) en de Aziatische tijgermug (Aedes albopictus). Deze muggen kunnen ook het chikungunyavirus en zikavirus overdragen. 

Preventie van dengue is vooral gericht op het voorkomen van muggenbeten. Aedes-muggen zijn vooral in de vroege ochtend en namiddag actief. Draag bedekkende kleding en gebruik een muggenwerend middel op basis van DEET diethyltoluamide (diethyltoluamide) (diethyltoluamide om de kans op besmetting te verkleinen. Slapen onder een met muggenwerende vloeistof geïmpregneerd muskietennet verkleint ook de kans op muggenbeten.. Reist u af naar een land waar dengue voorkomt, bespreek dan met uw (huis)arts of reizigersvaccinatiecentrum of vaccinatie voor u nuttig kan zijn. 

Hoe vaak komt het voor? 

Dengue komt vooral voor in (sub)tropische gebieden, waaronder Afrika, Zuidoost-Azië, Centraal- en Zuid-Amerika en het Caribisch gebied, maar komt ook steeds vaker voor in het Mediterrane landen, zoals in Italië of Frankrijk. In Nederland komt de ziekte alleen voor bij reizigers die in gebieden geweest zijn waar de ziekte voorkomt. In Caribisch Nederland (Bonaire, Sint Eustatius en Saba) zijn er elk jaar tientallen meldingen van de ziekte. Jaarlijks treden wereldwijd naar schatting 90 miljoen denguevirusinfecties met ziekteverschijnselen op. Meer informatie over hoe vaak de dengue voorkomt en op welke plekken kunt u vinden op de website van de WHO