Sinds maart 2020 doet het RIVM onderzoek naar het naleven van de gedragsregels die vanwege de coronapandemie gelden. Volgen mensen de gedragsregels zoals testen, quarantaine en afstand houden, ook nu de meeste maatregelen zijn losgelaten? Op deze pagina staan de resultaten van de 19e ronde van het vragenlijstonderzoek op het thema 'naleven gedragsregels'.
- De resultaten komen uit een cohortstudie. Hierbij volgen we de groep deelnemers over een langere periode. Sommige mensen blijven meedoen, anderen stoppen, en weer anderen stromen later in. Dit type onderzoek is geschikt om patronen over de tijd te bestuderen (bijvoorbeeld ‘er is een toename in vertrouwen van 15 procentpunt’) en vergelijkingen te maken binnen personen (‘draagvlak voor 1,5 meter afstand houden is 5 procentpunt lager dan voor regelmatig handen wassen’).
- Het cohort is demografisch niet representatief voor de Nederlandse bevolking (zie toelichting). Cijfers op één tijdstip, zoals ‘de vaccinatiegraad’ in juli 2021, kunnen afwijken van onderzoeken die op dat moment een representatief sample hebben geworven en gewogen. We beoordelen deze afwijkingen elke ronde t.o.v. de cijfers op het Coronadashboard van het ministerie van VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) en die blijken beperkt (0 - 10 procentpunt). Waar deze verschillen wel duidelijk aanwezig zijn, geven we dit aan.
Lukt het mensen de gedragsregels na te leven?
Het gedragsonderzoek van meetronde 18 laat zien dat de meeste hygiënemaatregelen nog altijd goed worden nageleefd. Deelnemers geven aan dat zij in 97% van de gevallen in de week voorafgaand aan het onderzoek geen handen hebben geschud, 88% droeg een mondkapje in de publieke binnenruimte en 98% deed dat in het openbaar vervoer. Het dragen van een mondkapje op drukke plekken buiten wordt door een stuk minder deelnemers nageleefd (22%; advies sinds 15 januari). Wanneer het nodig was om handen te wassen, deden de deelnemers dat in 74% van de situaties. Als deelnemers moesten hoesten of niezen, deden zij dat in 72% van de gevallen in de elleboog.
Eén van de basisregels is: zorg voor voldoende frisse lucht. Van de deelnemers geeft 25% aan dat zij zorgen voor voldoende frisse lucht in de ruimtes in huis waar zij de meeste tijd doorbrengen. Dit betekent dat zij meestal of altijd een raam op een kier of ventilatierooster open hebben en minimaal twee keer per dag doorluchten door ramen of deuren wijd open te zetten.
In 63% van het aantal keer dat 1,5 meter afstand houden geadviseerd wordt, gaven deelnemers aan dit te hebben gedaan. In de paragraaf ‘afstand houden’ is te lezen hoeveel procent van de deelnemers het lukt om in verschillende situaties afstand te houden. De deelnemers die thuis kunnen werken, werken gemiddeld 65% van hun werkuren thuis. Van de deelnemers die op het moment van invullen of in de 6 weken daarvoor klachten hadden (niet door een onderliggende aandoening), heeft 83% een coronatest gedaan. Sinds 3 december mag dat een GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst)-test óf een zelftest zijn. 63% van de deelnemers met klachten (niet door een onderliggende aandoening) bleef thuis. Verderop op deze pagina staat meer informatie over de verschillende maatregelen en testen en quarantaine in verschillende situaties.
Het naleven van een gedragsregel hangt vooral sterk samen met het draagvlak voor de maatregel en hoe moeilijk of makkelijk het is om je aan de maatregel te houden. De mening over de aanpak van de Nederlandse overheid, het vertrouwen in de corona aanpak van de overheid en in hoeverre mensen zien dat in hun omgeving een maatregel wordt nageleefd spelen in mindere mate een rol. Dit blijkt uit de verdiepende analyses.
Tekst
Tekst
Tekst
Tekst
Tekst
Tekst
Tekst
Ronde 18
Bovenstaande resultaten zijn afkomstig uit de 18e meting onder bijna 50.000 mensen in de periode van 19 t/m 23 januari 2022. Kijk voor meer informatie op Over dit onderzoek
Coronamaatregelen december 2021 - januari 2022
Tussen deze en de voorgaande ronde (24-28 november 2021) golden er een aantal coronamaatregelen. Op 15 december ging Nederland in een strenge lockdown. Alleen de essentiële voorzieningen waren open (essentiële winkels, zakelijke dienstverlening, (para)medische beroepen, bibliotheken) en thuis mochten maximaal 2 bezoekers worden ontvangen. Vanaf 10 januari 2022 werden de maatregelen weer wat versoepeld, scholen en niet-essentiële winkels gingen weer open en thuis mochten weer maximaal 4 personen worden ontvangen. Cafés, restaurants, bioscopen en musea moesten de deuren nog gesloten houden. De veranderingen in maatregelen zijn terug te vinden in de tijdlijn van coronamaatregelen.