AMR@RIVM nieuwsbriefJaargang 1, Editie 2, 3 maart 2023 |
| Nieuwsbrief voor professionals met interesse in antimicrobiële resistentie | | | Het RIVM is betrokken bij de uitwerking van de tweede Joint Action Antimicrobial Resistance and Healthcare-associated infections (JAMRAI-2) van de Europese Unie. In het project JAMRAI gaat een groot aantal Europese landen de strijd aan tegen AMR en Healthcare-associated infections (HCAIs) door te zorgen voor synergie tussen de verschillende EU-lidstaten via het ontwikkelen en implementeren van effectieve One health policies. | | Het ministerie van VWS is de nationale trekker van JAMRAI-2 en treedt ook op als trekker van werkpakket 5. Dit richt zich op de ontwikkeling en implementatie van nationale actieplannen (NAP) voor AMR. De Nederlandse AMR aanpak is tot nu toe altijd beschreven in kamerbrieven. Er wordt nu gewerkt aan een eigen nationaal AMR actieplan. Het RIVM heeft een actieve rol in werkpakketten gericht op stewardship, infection control en prevention en Integrated Surveillance, ook op het gebied van milieu. Via deze nieuwsbrief houden we jullie op de hoogte van de ontwikkelingen. | Pilot hypervirulente Klebsiella pneumoniae afgerond | Hypervirulente K. pneumoniae (HvKp) kan ernstige, moeilijk behandelbare infecties veroorzaken met onder andere leverabcessen, pneumonie en meningitis. De bacterie komt vooral voor in Zuidoost Azië. In 2022 was er een pilot om het vóórkomen van HvKp en de antibioticaresistentie hiervan in Nederland in kaart te brengen. In de vorige nieuwsbrief gaven we de resultaten van de eerste drie kwartalen. Dit zijn de belangrijkste resultaten van de hele pilot: | | - Het RIVM heeft 45 verdachte hvKp isolaten ontvangen tijdens de pilotperiode en 7 isolaten zijn ingestuurd vóór de start van de pilot voor ad hoc typering.
- Iets minder dan de helft van de patiënten is geboren in het buitenland
- Geen carbapenemase-producerende hvKp
- 19 isolaten met de hoogste virulentiescore
- Geen aanwijzingen voor transmissie
| Antidepressiva kunnen antibioticaresistentie induceren | In een artikel van Wang et al. in het journal PNAS wordt aangetoond dat veel gebruikte antidepressiva bij E. coli in vitro resistentie voor meerdere antibiotica kunnen induceren, zelfs bij kortdurende blootstelling. Dit heeft waarschijnlijk te maken met de verhoogde productie van “reactive oxygen species”, een verhoogde stress-respons en stimulatie van de expressie van efflux pompen. Mogelijk worden ook chromosomale mutaties geïnduceerd. | | In deze rubriek worden projecten besproken waarbij een bijdrage is geleverd door de nationale Type-Ned surveillance van carbapenemase-producerende Enterobacterales (CPE), carbapenemase-producerende Pseudomonas aeruginosa (CPPA), carbapenem-resistente Acinetobacter baumannii-calcoaceticus complex (CRAB) en/of meticilline-resistente Staphylococcus aureus complex (MRSA) (Type-Ned Bacteriologie | RIVM). | Bijzonder resistente micro-organismen bij Oekraïense patiënten | De oorlog in Oekraïne heeft geleid tot migratie en medische evacuaties van Oekraïners naar andere landen, waaronder Nederland. In de periode van maart tot september 2022 zijn er in de Type-ned surveillance 75 BRMO isolaten van 56 patiënten uit Oekraïne gevonden. Dit betrof 21% (CPE), 52% (CPPA) and 1.2% (MRSA) van het totale aantal ingestuurde isolaten in deze periode. Van de CPE/CPPA/CRAB isolaten bevatte 60% New Delhi metallo-β-lactamase (NDM) genen. | | Ceftazidim-avibactam-resistente K. pneumoniae | In de CPE surveillance zijn K. pneumoniae isolaten gevonden die resistent zijn voor ceftazidim-avibactam. Dit komt zeer waarschijnlijk door een mutatie in het blaKPC-3 gen, leidend tot een nieuwe KPC-3 variant, KPC-85. | Verzoek aan deelnemers van de CPE surveillance | - Van de ingestuurde carbapenem-resistente Acinetobacter baumannii-calcoaceticus complex (CRAB) en carbapenemase-producerende Pseudomonas aeruginosa (CPPA) isolaten ontvangen wij graag een ingevulde epidemiologische vragenlijst in Type-Ned.
- CPPA en CRAB vallen niet onder de CPE meldplicht en hoeven daardoor niet aan de GGD te worden gemeld.
| Vancomycine-resistente Enterokokken (VRE) | Afgelopen zomer hebben experts op het gebied van VRE met elkaar gesproken in een deskundigenberaad. De uitkomst van dit overleg wordt voorgelegd aan het ministerie van VWS. Aan het RIVM is gevraagd om het VRE beleid in Nederlandse ziekenhuizen in kaart te brengen. Het RIVM heeft daarom afgelopen december een vragenlijst verstuurd, die online kon worden ingevuld. De vragenlijst is rondgestuurd via de VHIG en de HIP-werkgroep van de NVMM. | | De vragen gingen over verschillende onderdelen van het VRE beleid, onder andere screening, diagnostiek, isolatie, schoonmaak en VRE uitbraken. Het RIVM is blij met het grote aantal respondenten: er zijn tot nu toe 60 respondenten van 56 verschillende ziekenhuizen. Het RIVM wil alle deelnemers hartelijk danken voor de verstrekte informatie. In de volgende nieuwsbrief volgt een update over de resultaten. | Meer dan 100 deelnemers op SNIV-dag en antibioticamodule van SNIV | Dinsdag 17 januari organiseerde het RIVM de SNIV-dag met meer dan 100 deelnemers. Surveillance Netwerk Infectieziekten in Verpleeghuizen (SNIV) helpt verpleeghuizen om infecties en antibioticagebruik te surveilleren, maar ook bijvoorbeeld om de handhygiëne te verbeteren. Verpleeghuizen krijgen rapportages met spiegelinformatie om het eigen infectiepreventiebeleid en antimicrobiële-middelengebruik te verbeteren. Benieuwd hoe het er voor staat met het antibioticagebruik in uw instelling? Meld u dan aan voor de antibioticamodule van SNIV. | | In deze rubriek worden projecten besproken waarbij een bijdrage is geleverd door het Infectieziekten Surveillance Informatie Systeem voor Antibiotica Resistentie (ISIS-AR | RIVM). | Stijging in invasieve groep A streptokokken-infecties | De database van ISIS-AR is gebruikt voor een recente publicatie in Eurosurveillance, waarin een stijging in invasive groep A streptokokken (iGAS)-infecties wordt beschreven bij jonge kinderen in Nederland in 2022. Er heeft zich in de afgelopen 5 jaar meer resistentie ontwikkeld voor diverse antibiotica onder deze groep A streptokokken. | | Mededelingen vanuit ISIS-AR | - Stand van zaken aansluiting laboratoria aan ISIS-AR via Eenheid van Taal: op 1 januari 2023 zijn er 16 medisch microbiologische laboratoria (MML) die data aanleveren via Eenheid van Taal. Er staan meerdere MML’s op het punt om de aansluiting via Eenheid van Taal op korte termijn te realiseren.
- Op donderdag 16 maart zal er een fysieke ISIS-AR deelnemersbijeenkomst worden georganiseerd. Tijdens de bijeenkomst zullen inhoudelijke en technische ISIS-AR onderwerpen in een interactieve setting worden besproken met de deelnemende MML’s, het ISIS-AR projectteam en de ISIS-AR stuurgroep. Noteer 16 maart alvast in uw agenda.
| |