Samenvatting

In dit rapport worden methoden onderzocht die er naar streven om een bepaald milieu-aspect (zoals zware metalen in de bodem, bestrijdingsmiddelen in het grondwater) in een getal uit te drukken. De onderzochte methoden verschillen in de manier waarop normoverschrijdingen worden gewogen en in de statistische bewerking van de gegevens. De verschillende methoden worden onderling vergeleken door ze toe te passen op een aantal datasets uit de praktijk. Er wordt geconcludeerd dat de verschillen tussen de diverse methoden betrekkelijk klein zijn, ondanks verschillende theoretische uitgangspunten. Hieruit wordt geconcludeerd dat niet de theorie maar de praktijk een leidraad moet bieden voor een keuze. De methoden worden vervolgens beoordeeld op grond van een aantal praktische criteria: eenvoud, gevoeligheid en consistentie. Hierdoor wordt de keuze gereduceerd tot een klein aantal methoden. De consequenties van de resultaten voor de formulering van een milieuindex op een hoger aggregatieniveau dan hier behandeld (bijvoorbeeld: een landelijke aggregatie van verschillende milieuthemas) wordt besproken. Indien de verschillende milieu-variabelen een vergelijkbare trend vertonen speelt de onderlinge weging bij het aggregeren een ondergeschikte rol. Voor zover dit niet zo is, is de weging een beleidsmatige keus, waarbij de keuze van gewichten het resultaat (de resulterende trend) bepaalt. Aangezien de keuze van weegfactoren een grotendeels subjectieve zaak is, is in een dergelijk geval aggregatie (of althans het bereiken van consensus over een bepaalde manier van aggregatie) niet goed mogelijk. Een voorwaarde voor het opstellen van een aggregatieprotocol is het gereedkomen van een systeem dat gegevens verzamelt, beschikbaar maakt en bewerkt. Als een dergelijk systeem beschikbaar is, is het op verschillende nivo's aggregeren van kwaliteitsindices eenvoudig. De betrouwbaarheid van het resulterende getal kan het eenvoudigst worden gekarakteriseerd door de waarde voor een aantal jaren achtereen uit te rekenen.