Samenvatting

Het RIVM ontwikkelt een set van uitloogproeven voor organische componenten in het kader van het Taakstellend Plan ter ondersteuning van de normcommissie 390011 afvalstoffen'(TSP). In onderhavig onderzoek zijn de emissies van Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen (PAK) uit diverse materialen bepaald middels de kolom- en cascadeproef voor PAK. Op basis van latere studies is echter gebleken dat PAK adsorptie aan de gebruikte testopstelling voor de uitloogproeven optreedt en dat bovendien deze adsorptie beperkt kan worden door een aantal aanpassingen. In vergelijking met de verbeterde testmethode resulteert de werkwijze in deze studie in lagere PAK emissies. Kolom- en cascadeproeven zijn met de volgende bouwmaterialen en afvalstoffen uitgevoerd: drie gronden met verschillende mate van PAK verontreiniging, metselwerkgranulaat, betongranulaat, zeefzand, twee asfaltmonsters met verschillend teergehalte, AVI-bodemas, straalgrit, industriele vliegas en baggerspecie. De emissie van het totaal aan 10 PAK uit deze materialen lag doorgaans tussen circa 1 en 15 mug/kg. Alleen de emissies uit de zwaar verontreinigde grond en het asfalt met teer lagen vele malen hoger (165 en 17540 mug/kg). De laag moleculaire PAK zijn het meest oplosbaar in water, hierdoor waren de emissies van deze PAK ook hoger dan die van de hoog moleculaire PAK. De gemiddelde PAK concentratie in de kolomproef is indicatief vergeleken met een aantal normen voor water, waaruit bleek dat een aantal PAK concentraties in het eluaat van het asfalt met hoog teergehalte en van de zwaar verontreinigde grond boven de (oude) B-waarde voor grondwater lag. In deze studie is ook de bepaling van de PAK emissie. Doordat een lagere pH en verkleining van de deeltjesgrootte (<125 mum) weinig invloed had op de PAK emissie van PAK, is geconcludeerd dat de huidige beschikbaarheidsproef niet geschikt is voor de bepaling van de drijvende kracht voor PAK uitloging. In deze studie zijn de PAK emissie uit diverse bouw- en afvalstoffen bepaald. Aanbevolen wordt om voor het opzetten van een normstelling op basis van PAK uitloging uit bouwmaterialen, het uitloogmechanisme van PAK in de tijd, de parameters die de uitloging bepalen en de relatie tussen laboratorium experimenten en praktijk te onderzoeken.