Er zijn verschillende soorten arbeidsongevallen die mensen op het werk kunnen treffen. Mensen vallen bijvoorbeeld van een ladder of hebben een ongeval met een machine. Rond 2003 is het RIVM een project gestart om het risico van een dergelijk arbeidsongeval te kunnen berekenen. Hiervoor zijn databases opgezet, verschillende projecten uitgevoerd, en er is een rekenmodel ontwikkeld. Het rekenmodel en de bijbehorende tools worden inmiddels niet meer actief beheert. De methodologie blijft wel beschikbaar. Deze pagina geeft een kort historisch overzicht van de beschikbare informatie.
Om te kunnen rekenen aan het risico op een arbeidsongeval is informatie nodig over de frequentie en de oorzaken van deze arbeidsongevallen. Het RIVM heeft hiervoor een unieke database ontwikkeld, welke nog altijd actief wordt gebruikt en beheert: Storybuilder. Deze database bevat gegevens over ernstige, meldingsplichtige arbeidsongevallen en de oorzaken van deze ongevallen.
Om te kunnen rekenen aan risico’s is echter meer nodig. Zo is er inzicht nodig in de activiteiten en arbeidsomstandigheden van de (gemiddelde) werknemer. Daarnaast is een systematische methode nodig om de gegevens bij elkaar te brengen en hier aan te rekenen. Om dat mogelijk te maken zijn het ‘Occupational Risk Model’ (ORM) en de ‘Occupational Risk Calculator’ (ORCA (Occupational Risk Calculator)) ontwikkeld. De werkzaamheden hiervoor zijn rond 2003 in opdracht van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid gestart. Bij deze ontwikkeling is nauw samengewerkt met de Inspectie SZW (Sociale zaken en werkgelegenheid) en met diverse wetenschappelijke partners.
Gegevens uit Storybuilder waren, naast gegevens over de blootstelling van werkende personen aan gevaren, een belangrijke input voor de ontwikkeling van het ‘Occupational Risk Model’. Per activiteit, baan, bedrijf of industrietak kon door het combineren van gegevens het risico op ongevallen met ernstig letsel of overlijden worden berekend. Met het instrument WebORCA is dit toegankelijk gemaakt voor toepassing door individuele bedrijven.
Het ‘Occupational Risk Model’ en de ‘Occupational Risk Calculator’ worden niet meer actief beheerd. Ook WebORCA wordt sinds 2021 niet meer aangeboden en is niet meer online beschikbaar. De aanleiding hiervoor is onder meer de veroudering van de onderliggende gegevens over de blootstelling aan risico’s. Ook de veroudering van de software speelt hierbij een rol.
De methodologie blijft beschikbaar, deze is uitgebreid beschreven in openbare rapporten en in diverse wetenschappelijke artikelen. Verwijzingen naar rapporten en publicaties zijn hieronder opgenomen. Aanvullende details over de methodologie, de toepassing en de berekeningen zijn desgewenst op te vragen bij het RIVM via veiligwerken@rivm.nl.
Overige artikelen
In aanvulling hierop zijn wetenschappelijke artikelen gepubliceerd. In deze artikelen is bijvoorbeeld gekeken naar specifieke doelgroepen, werkwijzen of sectoren. Hieronder volgen enkele voorbeelden.
- Aneziris O.N., Papazoglou I.A., Konstandinidou M., Damen M., Kuiper J., Bellamy L.J., Mud M.L., Baksteen H., Oh J.I.H., Occupational Risk Management for Electrical Hazard, European Safety and Reliability Conference (ESREL), Sept 7-10, 2009, Prague, Czech Republic.
- Aneziris O.N., Papazoglou I.A, Doudakmani O., Assessment of occupational risks in an aluminium processing industry, International Journal of Industrial Ergonomics, 2010, 40, 321-329.
- Aneziris O.N., Papazoglou I.A, Kallianiotis D., Occupational Risk of tunnelling construction, Safety Science, 2010, 48, 964-972.
- Aneziris O.N., Topali E., Papazoglou I.A, Occupational risk of building construction, Reliability Engineering and System Safety, 2012, 105, 36-46.
- Damen M., Wouters R., Berkhout P.H.G., Bellamy L.J., Mud M.L., Manuel H.J., Oh J.I.H., Risks to young people at work. More experience or less exposure?, International Congress Working on Safety (WOS), Sept 11-14, 2012, Sopot, Poland.
- Sol V., Manuel H.J., Bellamy L.J., Damen M., Mud M.L., Oh J.I.H., Afwegen van kosten en baten voor reductie van arbeidsongevallen in de kartonfabricage, Tijdschrift voor toegepaste Arbowetenschap, 2012, 25 (01), 16-21.
- Bellamy L.J., Mud M.L., Manuel H.J., Oh J.I.H., Analysis of Underlying Causes of Investigated Loss of Containment Incidents in Dutch Seveso Plants Using the Storybuilder Method, Journal of Loss Prevention in the Process Industries, 2013, 26 (iss 6), 1039-1059.
- Bellamy L.J., Aneziris O.A., Comparison of occupational accident risks and underlying causes between temporary and non-temporary workers, Safety Science Monitor, 2015, 19, Issue 2, Article 3.