Vanaf 1 april 2023 is de NIPT (niet-invasieve prenatale test) voor alle zwangeren beschikbaar, zonder dat zij mee hoeven te doen aan een wetenschappelijke studie. Met deze bloedtest wordt onderzocht of er aanwijzingen zijn dat het ongeboren kind down-, edwards- of patausyndroom heeft. De NIPT valt straks in het reguliere aanbod van prenatale screening. Daarbij blijft uitgangspunt dat de zwangere zelf kiest of ze meedoet. Hiervoor krijgt elke zwangere een uitgebreid gesprek met haar verloskundige of gynaecoloog.
Vanaf april zijn ook meer locaties (ongeveer 400) waar zwangeren bloed af kunnen laten nemen voor deze test. Daardoor hebben zij meer keuze en wordt de afstand tot zo’n locatie kleiner. Ook wordt meedoen aan de test vanaf april gratis.
Nevenbevindingen
Met de NIPT (niet-invasieve prenatale test) kunnen, naast de 3 syndromen, ook andere aandoeningen ontdekt worden. Dit worden ‘nevenbevindingen’ genoemd. Denk aan een verstandelijke beperking of lichamelijke afwijking. Zwangeren die deelnemen aan de NIPT, hebben de keuze of zij nevenbevindingen wel of niet willen weten. De zwangere krijgt alleen nevenbevindingen te horen die ernstig kunnen zijn voor het kind. Of die een hoger risico geven op problemen tijdens de zwangerschap. Heel soms kan er ook een aanwijzing zijn voor een aandoening bij de moeder. Pas na vervolgonderzoek kan met zekerheid worden vastgesteld of het om een ernstige nevenbevinding gaat.
Overgang
Om de overgang naar de nieuwe opzet soepel te laten verlopen, gelden vanaf maart tijdelijke richtlijnen. Dit is in overleg tussen het RIVM en andere betrokken partijen besloten. Iedere zwangere kan kiezen voor de NIPT. Wel bepaalt de uitgerekende datum of zij mee kan doen aan de nieuwe NIPT. Zwangeren met een uitgerekende datum van voor 8 oktober 2023, kunnen gebruikmaken van de huidige NIPT, waardoor zij ook meedoen aan wetenschappelijk onderzoek. Zwangeren met een uitgerekende datum vanaf 9 oktober 2023, kunnen gebruikmaken van de test zonder mee te doen aan de wetenschappelijke studie.
Geen bloedafname in laatste week maart
Van vrijdag 24 maart 2023 17.00 uur tot en met zaterdag 1 april 2023 00.00 uur vindt er in heel Nederland geen bloedafname voor de NIPT plaats. Dat is nodig om de bloedafnamelocaties en laboratoria genoeg tijd te geven om over te laten gaan naar de nieuwe situatie.
Kijk voor meer informatie over de webpagina NIPT.
Op maandag 20 februari kwam de Gezondheidsraad met een advies over de NIPT. Minister Kuipers van het ministerie van VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) moet nog beslissen of hij dit advies overneemt. Voor de veranderingen die per 1 april ingaan, heeft dit geen gevolgen.