Het gat in de ozonlaag, de klimaatverandering en luchtvervuiling hebben veel met elkaar te maken. Daarom is het nodig om deze problemen in samenhang aan te pakken. Dit stelt RIVM-er professor doctor Guus Velders tijdens zijn oratie als hoogleraar Luchtkwaliteit en klimaatinteracties aan de Universiteit Utrecht. ‘We hebben slechts één atmosfeer, daar moeten we zuinig op zijn.’
Guus Velders toonde eerder aan dat maatregelen die genomen werden in het kader van het Montréal protocol (bescherming van de ozonlaag) een negatief effect hadden op het klimaat. Ozonlaag afbrekende stoffen CFK’s (chloorfluorkoolwaterstoffen) in koelasten, airconditioners en isolatiematerialen werden vervangen door HFK (fluorkoolwaterstoffen)’s, die sterk bijdragen aan klimaatverandering.
Met zijn onderzoek legde Velders de basis voor het aanpassen van het Montréal protocol in 2016 in Kigali, Rwanda. Door dat de bijdrage van HFK’s aan de mondiale temperatuurstijging zonder maatregelen kan oplopen tot 0,5 graden Celsius in 2100. Bij uitvoering van het nu gesloten akkoord wordt dit beperkt tot minder dan 0,1 graden Celsius. Uit berekeningen van het RIVM blijkt ook dat de bijdrage van HFK’s aan de broeikaswerking op kon lopen tot 10 procent van die van het belangrijkste broeikasgas CO2 (carbon dioxide) in 2050.
Internationale erkenning
Vanwege dit werk koos TIME Velders in 2017 uit tot één van de honderd invloedrijkste personen in de wereld. Ook selecteerde het toonaangevende wetenschappelijke blad Nature Velders als één van de tien meest invloedrijke wetenschappers in 2016.
Velders: “Ik ben van mening dat we meer aandacht moeten besteden aan de interactie tussen klimaatverandering en de aantasting van de ozonlaag. Enerzijds om het herstel te volgen, maar ook om bij het nemen van klimaatmaatregelen rekening te kunnen houden met de eventuele effecten ervan op de ozonlaag.”