De Europese Commissie beveelt aan om een nanomateriaal te definiëren als een materiaal waarvan minstens 50 % van het aantal deeltjes een grootte heeft tussen 1 en 100 nm. Regulering van nanomaterialen vraagt echter meer dan een definitie alleen.
In een nieuwe publicatie geeft het RIVM wetenschappelijke uitdagingen voor het gebruik van de EU (Europese Unie)-definitie voor nanomateriaal in wet- en regelgeving. De laatste jaren is een toenemend aantal toepassingen en producten beschikbaar gekomen waarin of waarvoor nanomaterialen worden gebruikt. Mogelijke risico’s van deze materialen voor mens en milieu zijn momenteel nog onvoldoende bekend. Om speciale vereisten voor nanomaterialen op te nemen in wet- en regelgeving is een heldere definitie essentieel.
In oktober 2011 heeft de Europese Commissie de “Aanbeveling Inzake de Definitie van Nanomateriaal" gepubliceerd, vooral om eenduidige criteria te geven voor materialen waarvoor in wet- en regelgeving mogelijk speciale vereisten nodig zijn, maar ook om een consistente interpretatie voor de term ‘nanomateriaal’ te bevorderen. Het RIVM beschrijft de huidige stand van zaken over nanomaterialen in diverse wettelijke kaders van de Europese Unie en bediscussieerd de belangrijke aspecten die voor wet- en regelgeving van nanomaterialen van belang zijn:
- Wat zegt de definitie over risico’s van nanomaterialen? De huidige definitie is gebaseerd op een percentage deeltjes kleiner dan 100 nm en heeft niet tot doel de risico’s van nanomaterialen in kaart te brengen. De keuze voor deze grens is pragmatisch en is onvoldoende met wetenschappelijk bewijs onderbouwd. Om een uitspraak te kunnen doen over risico’s, is meer inzicht nodig in de relatie tussen deeltjesgrootte van materialen en (milieu)gezondheidseffecten.
- Zijn huidige technieken om stoffen te meten geschikt voor nanomaterialen? Er is een grote diversiteit aan technieken en meetmethoden waarvan nu nog onduidelijk is wanneer welke methode het meest geschikt is.
- In welke fase van de levenscyclus, van productie tot gebruik, worden materialen getoetst aan de definitie? Het is niet voldoende om eenmalig tijdens de levenscyclus vast te stellen of het een nanomateriaal betreft, omdat de grootte van (nano)deeltjes kan veranderen tijdens de cyclus.
Dit kan bijdragen aan een beter begrip van de gevolgen van politieke keuzes in verdere regelgeving van nanomaterialen.