Jongeren denken – vaker dan volwassenen - dat door reclame voor alcoholvrij jongeren deze dranken eerder zullen kiezen als alternatief voor dranken mét alcohol. Maar ze denken ook dat ervaring met alcoholvrije dranken drempelverlagend kan werken om dezelfde dranken mét alcohol te gaan proberen, omdat ze al gewend zijn aan de smaak van deze producten zonder alcohol. Volwassenen, ook ouders, zijn zich minder bewust van dit mogelijk negatieve effect van reclame voor alcoholvrij. Dit komt uit onderzoek van het RIVM en het Trimbos-instituut naar feiten en cijfers rondom reclame en gebruik van alcoholvrije dranken.
Verkoop flink gestegen
Uit het onderzoek blijkt dat 88 procent van de volwassenen en 79 procent van de jongeren (12 – 18 jaar) wel eens een alcoholvrij drankje heeft geprobeerd. De drie meest genoemde redenen om voor alcoholvrij te kiezen zijn: deelname aan het verkeer, de lekkere smaak en als vervanging voor alcohol. De verkoop van alcoholvrije producten in supermarkten en slijterijen is tussen 2017 en 2020 met 83 procent gestegen. Alcoholvrij bier is het meest populair (81 procent van alle verkochte alcoholvrije dranken). Fabrikanten geven per jaar ongeveer 9 procent van hun reclamebudget uit aan reclame voor alcoholvrije dranken. Reclames via sociale media en sponsorcontracten zitten hier niet bij.
Ouders negatief over alcoholvrij, maar kinderen mogen het vaak toch drinken
De meeste ondervraagde ouders staan negatief tegenover het drinken van alcoholvrije drankjes door hun minderjarige kind. Toch geeft ongeveer een derde van de ouders aan dat hun kind een glas alcoholvrij mag drinken als ouders zelf thuis zijn. Bovendien mag van de helft van de ouders hun kind alcoholvrij drinken op een feestje. Ruim 10% maakt hierover helemaal geen afspraken met hun kind.
Nationaal Preventieakkoord
In het Nationaal Preventieakkoord (NPA) is afgesproken dat meer onderzoek nodig is naar het mogelijke effect van marketing op consumptie van alcoholvrije dranken. Wereldwijd is daar nog weinig over bekend. Dit onderzoek biedt eerste inzichten hoe consumenten zelf aankijken tegen reclames over deze dranken. Het is nodig om aanvullend onderzoek te doen naar de daadwerkelijke effecten van reclame voor alcoholvrije dranken. Het RIVM doet door de jaren heen meerdere onderzoeken in het kader van het NPA. Vaak samen met partners als het Trimbos-instituut. Zo gaat , tegelijk met dit onderzoek, een onderzoek naar een minimum eenheidsprijs voor alcohol naar de Tweede Kamer en het jaarlijkse voortgangsrapport van het NPA.