Natuurlijke straling levert een grote bijdrage aan de dosis straling die mensen in Nederland jaarlijks ontvangen. Het grootste aandeel daarvan komt van natuurlijke radioactieve stoffen in de bodem en van bouwmaterialen die daarvan gemaakt zijn. In vergelijking met andere Europese landen worden Nederlanders jaarlijks aan relatief weinig straling blootgesteld.
Natuurlijke straling is straling die van nature aanwezig is in onze leefomgeving. Uit bouwmaterialen, zoals beton, bakstenen en gips, komen behalve straling, ook de radioactieve gassen radon (Rn-222) en thoron (Rn-220) vrij. Radon en thoron zijn de grootste bron van straling in woningen en vergroten de kans op longkanker, vooral bij mensen die roken.
Aan veel bronnen van natuurlijke straling is niets te doen, maar wel aan straling in woningen. Het RIVM geeft aanbevelingen om de hoeveelheid straling in woningen laag te houden. Het RIVM wijst daarbij vooral op de risico’s van thoron.
Het RIVM heeft uitgebreid beschreven wat er over natuurlijke straling bekend is. Hierbij is niet alleen de straling uit de bodem en bouwmaterialen beschreven maar ook de straling op aarde die uit de ruimte komt. De bijdrage van natuurlijke radioactiviteit in ons voedsel komt daarbij ook aan bod. Een nieuw overzicht is nodig omdat de bijdrage van bronnen aan de totale stralingsdosis in de loop van de tijd verandert. Ook zijn soms de wetenschappelijke inzichten veranderd over het gezondheidsrisico dat een bron veroorzaakt.
Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de ANVS en onderdeel van een nieuwe studie naar de dosis die mensen in Nederland door alle bronnen van straling oplopen. Hierna verschijnen nog onderzoeken over de bijdragen van straling door de industrie en door medisch onderzoek, respectievelijk in opdracht van de ANVS en van het ministerie van VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport).