Op dinsdag 28 juni 2011 heeft het RIVM matige smog door ozon vastgesteld op 25 van de 38 meetstations van het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit (LML Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit (Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit)). Vooral in het oosten van Nederland lagen de concentraties meerdere uren boven de drempel voor matige smog van 180 microgram per kubieke meter (µg/m3 kubieke meter (kubieke meter)). Dit kwam overeen met de verwachting. Smog door ozon kan leiden tot gezondheidsklachten, vooral bij mensen met ziekten aan de luchtwegen, bij mensen die zich inspannen in de buitenlucht, bij mensen die extra gevoelig zijn voor ozon en bij kinderen.

 

Waar is de matige smog door ozon gemeten?

Op 25 plaatsen in Nederland zijn er dinsdag 28 juni 2011 ozonconcentraties boven de drempel voor matige smog gemeten. Tabel 1 geeft een overzicht. Het overzicht bevat voorlopige cijfers. De meetwaarden zullen in de komende weken nog worden gecontroleerd. Een enkel station komt twee keer in de lijst voor. Dit komt, omdat de overschrijding wordt gezien als twee individuele gevallen. In de tussenliggende periode was er geen matige smog.

Tabel 1: Overzicht van de overschrijding van de informatiedrempel voor ozon van 180 µg/m3 kubieke meter (kubieke meter) (matige smog) van dinsdag 28 juni 2011.

provincie

plaats

hoogste uurgemiddelde

begin

duur

Limburg

Posterholt 

192 µg/m3 

16:00 

2 uur

Limburg

Vredepeel 

214 µg/m3 

15:00 

6 uur

Limburg

Heerlen

185 µg/m3 

15:00 

2 uur

Noord-Brabant

Budel 

200 µg/m3 

15:00 

5 uur

Noord-Brabant

Biest-Houtakker 

190 µg/m3 

16:00 

1 uur

Noord-Brabant

Biest-Houtakker 

184 µg/m3 

18:00 

1 uur

Noord-Brabant

Breda 

193 µg/m3

17:00

3 uur

Noord-Brabant

Veldhoven 

207 µg/m3 

15:00 

5 uur

Zeeland

Philippine 

181 µg/m3 

17:00 

1 uur

Zuid-Holland

Den Haag 

197 µg/m3 

18:00 

1 uur

Zuid-Holland

Schipluiden 

185 µg/m3 

18:00 

1 uur

Zuid-Holland

Rotterdam 

187 µg/m3 

18:00 

1 uur

Zuid-Holland

Dordrecht 

197 µg/m3 

18:00 

1 uur

Zuid-Holland

De Zilk 

199 µg/m3 

18:00 

2 uur

Noord-Holland 

Haarlem 

188 µg/m3 

19:00 

1 uur

Noord-Holland   

Amsterdam

194 µg/m3

18:00 

2 uur

Utrecht 

Cabauw 

198 µg/m3 

18:00 

1 uur

Utrecht 

Zegveld 

202 µg/m3 

17:00 

3 uur

Utrecht 

Breukelen 

182 µg/m3 

18:00 

1 uur

Utrecht 

Utrecht 

205 µg/m3 

17:00 

4 uur

Gelderland 

Eibergen 

229 µg/m3 

15:00 

6 uur

Gelderland 

Wekerom 

222 µg/m3 

16:00 

5 uur

Gelderland 

Nijmegen 

214 µg/m3 

16:00 

5 uur

Overijssel 

Hellendoorn 

218 µg/m3 

15:00 

6 uur

Overijssel 

Barsbeek 

190 µg/m3 

18:00 

2 uur

Drenthe 

Valthermond 

186 µg/m3 

17:00 

1 uur

Europese normen voor gezondheidseffecten


Voor gezondheidseffecten wordt er gekeken naar het maximale 8-uursgemiddelde van de dag. Dit gemiddelde mag 25 dagen per jaar boven 120 µg/m3 liggen. In het onderstaande overzicht is per provincie het station met de hoogste 8-uursgemiddelde ozonconcentratie van dinsdag 28 juni 2011 gegeven.

Tabel 2: Overzicht van het maximale 8-uursgemiddelde in µg/m3 van dinsdag 28 juni 2011 per provincie.

provincie 

plaats 

hoogste 8-uurgemiddelde

Groningen 

Groningen 

157 µg/m3

Friesland 

Kollumerwaard 

142 µg/m3

Drenthe 

Valthermond 

159 µg/m3

Overijssel 

Hellendoorn 

186 µg/m3

Flevoland 

Biddinghuizen 

140 µg/m3

Gelderland 

Eibergen 

193 µg/m3

Utrecht 

Utrecht 

166 µg/m3

Noord-Holland 

Wieringerwerf 

126 µg/m3

Zuid-Holland 

Dordrecht 

139 µg/m3

Zeeland 

Zierikzee 

130 µg/m3

Noord-Brabant 

Veldhoven 

181 µg/m3

Limburg 

Vredepeel 

193 µg/m3

Ontstaan van smog door ozon

Hoge ozonconcentraties ontstaan bij de aanwezigheid van grote hoeveelheden verontreinigende stoffen in de lucht. Dit is het geval als er weinig wind staat, meestal uit zuidoostelijke richting. Verontreinigende stoffen hopen zich dan op in de lucht. De vervuilende stoffen (stikstofoxiden en vluchtige organische stoffen) worden onder invloed van zonlicht omgezet tot ozon. Hierdoor komen verhoogde ozonniveaus eigenlijk alleen in het voorjaar en in de zomer voor (zomersmog). In de andere seizoenen is de zonne-invloed te gering om ozon te laten ontstaan.

Gezondheidseffecten en risicogroepen

Smog door ozon kan vooral bij mensen met gevoelige luchtwegen, mensen die zich langdurig inspannen of sporten in de buitenlucht, mensen die extra gevoelig zijn voor ozon en kinderen tot gezondheidsklachten leiden. Naarmate de ozonconcentraties toenemen, zullen meer mensen hinder ondervinden. Dat is te merken aan irritatie van ogen, neus en keel, toename van luchtwegklachten zoals piepen, hoesten en kortademigheid, verergering van astma en afname van de longfunctie.
Men kan klachten voorkomen of verminderen door zich in de middag en vroege avond niet
langdurig in de buitenlucht in te spannen en door binnen te blijven. In deze uren is de concentratie van ozon het hoogst. Bij klachten die niet meteen verklaarbaar zijn, wordt geadviseerd de huisarts of de regionale GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) te raadplegen.