Op dinsdag 28 juni 2011 heeft het RIVM matige smog door ozon vastgesteld op 25 van de 38 meetstations van het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit (LML (Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit)). Vooral in het oosten van Nederland lagen de concentraties meerdere uren boven de drempel voor matige smog van 180 microgram per kubieke meter (µg/m3 (kubieke meter)). Dit kwam overeen met de verwachting. Smog door ozon kan leiden tot gezondheidsklachten, vooral bij mensen met ziekten aan de luchtwegen, bij mensen die zich inspannen in de buitenlucht, bij mensen die extra gevoelig zijn voor ozon en bij kinderen.
Waar is de matige smog door ozon gemeten?
Op 25 plaatsen in Nederland zijn er dinsdag 28 juni 2011 ozonconcentraties boven de drempel voor matige smog gemeten. Tabel 1 geeft een overzicht. Het overzicht bevat voorlopige cijfers. De meetwaarden zullen in de komende weken nog worden gecontroleerd. Een enkel station komt twee keer in de lijst voor. Dit komt, omdat de overschrijding wordt gezien als twee individuele gevallen. In de tussenliggende periode was er geen matige smog.
Tabel 1: Overzicht van de overschrijding van de informatiedrempel voor ozon van 180 µg/m3 (kubieke meter) (matige smog) van dinsdag 28 juni 2011.
provincie |
plaats |
hoogste uurgemiddelde |
begin |
duur |
---|---|---|---|---|
Limburg |
Posterholt |
192 µg/m3 |
16:00 |
2 uur |
Limburg |
Vredepeel |
214 µg/m3 |
15:00 |
6 uur |
Limburg |
Heerlen |
185 µg/m3 |
15:00 |
2 uur |
Noord-Brabant |
Budel |
200 µg/m3 |
15:00 |
5 uur |
Noord-Brabant |
Biest-Houtakker |
190 µg/m3 |
16:00 |
1 uur |
Noord-Brabant |
Biest-Houtakker |
184 µg/m3 |
18:00 |
1 uur |
Noord-Brabant |
Breda |
193 µg/m3 |
17:00 |
3 uur |
Noord-Brabant |
Veldhoven |
207 µg/m3 |
15:00 |
5 uur |
Zeeland |
Philippine |
181 µg/m3 |
17:00 |
1 uur |
Zuid-Holland |
Den Haag |
197 µg/m3 |
18:00 |
1 uur |
Zuid-Holland |
Schipluiden |
185 µg/m3 |
18:00 |
1 uur |
Zuid-Holland |
Rotterdam |
187 µg/m3 |
18:00 |
1 uur |
Zuid-Holland |
Dordrecht |
197 µg/m3 |
18:00 |
1 uur |
Zuid-Holland |
De Zilk |
199 µg/m3 |
18:00 |
2 uur |
Noord-Holland |
Haarlem |
188 µg/m3 |
19:00 |
1 uur |
Noord-Holland |
Amsterdam |
194 µg/m3 |
18:00 |
2 uur |
Utrecht |
Cabauw |
198 µg/m3 |
18:00 |
1 uur |
Utrecht |
Zegveld |
202 µg/m3 |
17:00 |
3 uur |
Utrecht |
Breukelen |
182 µg/m3 |
18:00 |
1 uur |
Utrecht |
Utrecht |
205 µg/m3 |
17:00 |
4 uur |
Gelderland |
Eibergen |
229 µg/m3 |
15:00 |
6 uur |
Gelderland |
Wekerom |
222 µg/m3 |
16:00 |
5 uur |
Gelderland |
Nijmegen |
214 µg/m3 |
16:00 |
5 uur |
Overijssel |
Hellendoorn |
218 µg/m3 |
15:00 |
6 uur |
Overijssel |
Barsbeek |
190 µg/m3 |
18:00 |
2 uur |
Drenthe |
Valthermond |
186 µg/m3 |
17:00 |
1 uur |
Europese normen voor gezondheidseffecten
Voor gezondheidseffecten wordt er gekeken naar het maximale
8-uursgemiddelde van de dag. Dit gemiddelde mag 25 dagen per jaar
boven 120 µg/m3 liggen. In het onderstaande overzicht is per
provincie het station met de hoogste 8-uursgemiddelde
ozonconcentratie van dinsdag 28 juni 2011 gegeven.
Tabel 2: Overzicht van het maximale 8-uursgemiddelde in µg/m3 van dinsdag 28 juni 2011 per provincie.
provincie |
plaats |
hoogste 8-uurgemiddelde |
---|---|---|
Groningen |
Groningen |
157 µg/m3 |
Friesland
|
Kollumerwaard |
142 µg/m3 |
Drenthe |
Valthermond |
159 µg/m3 |
Overijssel
|
Hellendoorn |
186 µg/m3 |
Flevoland |
Biddinghuizen |
140 µg/m3 |
Gelderland |
Eibergen
|
193 µg/m3 |
Utrecht |
Utrecht |
166 µg/m3 |
Noord-Holland |
Wieringerwerf
|
126 µg/m3 |
Zuid-Holland |
Dordrecht |
139 µg/m3 |
Zeeland |
Zierikzee |
130 µg/m3 |
Noord-Brabant |
Veldhoven |
181 µg/m3 |
Limburg |
Vredepeel |
193 µg/m3 |
Ontstaan van smog door ozon
Hoge ozonconcentraties ontstaan bij de aanwezigheid van grote hoeveelheden verontreinigende stoffen in de lucht. Dit is het geval als er weinig wind staat, meestal uit zuidoostelijke richting. Verontreinigende stoffen hopen zich dan op in de lucht. De vervuilende stoffen (stikstofoxiden en vluchtige organische stoffen) worden onder invloed van zonlicht omgezet tot ozon. Hierdoor komen verhoogde ozonniveaus eigenlijk alleen in het voorjaar en in de zomer voor (zomersmog). In de andere seizoenen is de zonne-invloed te gering om ozon te laten ontstaan.
Gezondheidseffecten en risicogroepen
Smog door ozon kan vooral bij mensen met gevoelige luchtwegen,
mensen die zich langdurig inspannen of sporten in de buitenlucht,
mensen die extra gevoelig zijn voor ozon en kinderen tot
gezondheidsklachten leiden. Naarmate de ozonconcentraties toenemen,
zullen meer mensen hinder ondervinden. Dat is te merken aan
irritatie van ogen, neus en keel, toename van luchtwegklachten
zoals piepen, hoesten en kortademigheid, verergering van astma en
afname van de longfunctie.
Men kan klachten voorkomen of verminderen door zich in de middag en
vroege avond niet
langdurig in de buitenlucht in te spannen en door binnen te
blijven. In deze uren is de concentratie van ozon het hoogst. Bij
klachten die niet meteen verklaarbaar zijn, wordt geadviseerd de
huisarts of de regionale GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) te raadplegen.