Basismeetnet

Het Basismeetnet is het standaard meetnet van het LMM Landelijk Meetnet effecten Mestbeleid (Landelijk Meetnet effecten Mestbeleid). Ongeveer 250 landbouwbedrijven (melkveebedrijven, akkerbouwbedrijven, staldierbedrijven en (overige) dierbedrijven) doen mee. Het Basismeetnet is representatief voor meer dan 85% van het Nederlandse landbouwareaal. Daarmee kunnen we uitspraken doen over het grootste gedeelte van de Nederlandse landbouw. Jaarlijks meten we op deze bedrijven de grond- en oppervlaktewaterkwaliteit.

Vanaf 1992 volgen we met het Basismeetnet de waterkwaliteit. Hiermee kunnen we het effect van het mestbeleid op de waterkwaliteit in kaart brengen.  Elk jaar maken we een Jaarrapportage over de resultaten en actualiseren we de Trendrapportage. De langjarige meetreeks is goed geschikt om de ontwikkelingen in de waterkwaliteit te volgen. Bij het presenteren van de gegevens van het Basismeetnet maken we onderscheid tussen de verschillende grondsoortregio's en bedrijfstypen. 

Naar de Jaarrapportage en de Trendrapportage van het Basismeetnet

Derogatiemeetnet

In Nederland mogen sommige agrarische bedrijven meer stikstof (afkomstig van dierlijke mest) op hun land gebruiken, dan de algemene norm van de Europese Nitraatrichtlijn voorschrijft. Zij moeten hiervoor wel aan specifieke voorwaarden voldoen. Deze verruiming heet derogatie. 

Sinds 2007 meten we in het Derogatiemeetnet elk jaar de gevolgen van derogatie voor de waterkwaliteit op driehonderd derogatiebedrijven. Daarbij ligt de nadruk op meststoffen in het water, zoals stikstof- en fosforcomponenten. Aan het derogatiemeetnet doen ongeveer 300 bedrijven mee, hiervan doen 90 bedrijven mee aan zowel het basis- als het derogatiemeetnet. Elk jaar maken we een rapportage over de resultaten van het Derogatiemeetnet.

Naar de resultaten van het Derogatiemeetnet 

In het najaar van 2022 heeft het Nitraatcomité van de Europese Commissie ingestemd met een nieuwe derogatiebeschikking voor Nederland. Hierin staat onder andere dat de derogatie vanaf 2023 wordt afgebouwd. Vanaf 2026 wordt er geen derogatie meer verleend.  

Andere producten

Naast genoemde jaar- en trendrapportages gebruiken we de gegevens die we binnen deze twee meetnetten verzamelen voor verschillende producten, zoals rapporten en publicaties. Deze producten laten zien wat de staat is van de waterkwaliteit op agrarische bedrijven en hoe deze verandert in de tijd. Daarnaast gebruiken we de gegevens ook in breder verband, bijvoorbeeld door het maken van de ‘Nitraatkaart’ en in de ‘Nitraatrapportage’.