Go to abstract

Samenvatting

Voor diagnoses waarbij een afbeelding van het inwendige lichaam wordt gemaakt (medische beeldvorming) kan röntgenapparatuur worden gebruikt waarbij ioniserende straling vrijkomt. De gemiddelde stralingsdosis per Nederlander als gevolg van deze diagnostiek is tussen 2002 en 2010 met ruim 70 procent gestegen (ongeveer 0,045 millisievert jaarlijks). De belangrijkste oorzaak daarvan is dat het aantal onderzoeken met computertomografie (CT) in ziekenhuizen in tien jaar is verdubbeld. Dit blijkt uit onderzoek van het RIVM, toegespitst op het gebruik van CT-scanners in ziekenhuizen. Een eensluidende verklaring voor de gestegen inzet van CT ontbreekt echter. Voor de hand liggende verklaringen zoals de bevolkingsgroei en de vergrijzing blijken slechts een marginale bijdrage te leveren. Het is onduidelijk wat de toegenomen inzet van CT veroorzaakt. Vermoedelijk voeren ziekenhuizen steeds meer CT-verrichtingen uit, omdat ze over meer scanners beschikken die bovendien sneller scans kunnen maken. Daarnaast kunnen de richtlijnen voor diagnostiek en de behandelplannen in individuele ziekenhuizen de afgelopen jaren zodanig zijn veranderd dat vaker CT wordt aangewend om een diagnose te stellen. Ook kan het zijn dat nieuw, jonger personeel, dat met CT wordt opgeleid, hieraan bijdraagt. Een andere factor kan de toegenomen mondigheid van patiënten zijn, die zelf om een CT-scan vragen. Artsen kunnen er op hun beurt eerder toe neigen een CT-scan te laten maken uit angst voor juridische consequenties bij medische missers. Meer inzicht in de verklaringen kan bijvoorbeeld worden verkregen door mensen uit het veld daarover te laten discussiëren en er een rangorde in te laten aanbrengen. Daarnaast kan onderzoek naar alternatieven voor CT worden gestimuleerd, of naar een vermindering van de dosis per verrichting. Tevens kan een betere bewustwording bij artsen van de kosten en risico's van CT-onderzoek het aantal CT-verrichtingen helpen verminderen. Daarbij is het van belang de baten van dit type onderzoek, namelijk eerdere en betere diagnoses, niet uit het oog te verliezen.

Abstract

For diagnoses that require an image of the body's interior (medical imaging) X-ray equipment can be used that produces ionising radiation. In the Netherlands the average per caput radiation dose due to diagnostic radiology has increased between 2002 and 2010 with 70 per cent (approximately 0.045 millisievert yearly). The main cause for this is the doubling of the number of Computed Tomography (CT) examinations in Dutch hospitals in the past ten years.

This follows from research by the Dutch National Institute for Public Health and the Environment (RIVM) that focusses on the use of CT scanners in Dutch hospitals. However, a real explanation for the observed increase in CT use is missing. Seemingly obvious explanations like ageing and growth of the population appear to contribute only marginally.

It is unclear what causes the increased use of CT. Presumably hospitals carry out more and more CT examinations because they have more scanners that can make scans faster. Apart from that, diagnostic guidelines and treatment plans may have changed in recent years in a way that leads to more frequent use of CT for diagnoses. It is also possible that new, younger staff, trained with CT, contributes to this development. Another factor might be the growing empowerment of patients that ask for CT scans themselves. In addition, physicians may ask for more CT scans due to fear of litigation in case they miss a diagnosis.

More insight in possible explanations might be obtained from an expert elicitation that should lead to a ranking of arguments. Apart from that, research for CT alternatives or reduction of examination doses can be supported. Furthermore, more consciousness among physicians of the costs and risks of CT could help to reduce the number of CT examinations. However, one should not lose sight of the benefits of diagnostic radiology, i.e. quicker and better diagnoses.

Resterend

Grootte
749KB