Een GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) heeft een vraag over de samenstelling van ontlasting kweekpakketten. Dit zijn pakketten die de GGD na bijvoorbeeld een voedselinfectie opstuurt naar gezinnen voor bron- en contactonderzoek. Het pakket bestaat uit een buisje met draaidop en schepje, en een handleiding hoe het ontlastingmonster afgenomen moet worden en naar het laboratorium gestuurd. Er is bij de GGD discussie ontstaan of het wel of niet nodig is om wegwerphandschoenen mee te sturen. Dat leidt tot de volgende vraag: is er een landelijk advies of een richtlijn over het wel of niet gebruiken van handschoenen voor het afnemen van ontlastingmonsters in de thuissituatie?
content
Auteur: T.Oomen
Infectieziekten Bulletin: juni 2016, jaargang 27, nummer 6
Onderzoek
Veel mensen krijgen te maken met het afnemen van ontlastingmonsters bij henzelf of hun kinderen voor diagnostiek vanwege gezondheidsklachten, bron- en contactopsporing of wetenschappelijk onderzoek. Het is belangrijk om hierbij goede hulpmiddelen te gebruiken. Omdat de meeste Nederlandse huishoudens tegenwoordig een diepspoeltoilet hebben is dat nog best lastig. Aan RIVM-onderzoekers die zich bezig houden met ontlastingonderzoek is gevraagd naar hun ervaring met de verschillende afnamepakketten. Zij bleken niet gebruik te maken van dezelfde afnamepakketten. Soms wordt er een plastic bord meegestuurd om ontlasting op te vangen, soms niets met het advies om een prop toiletpapier als ondergrond in het toilet te stoppen. Ook met het meesturen van handschoenen wordt verschillend omgegaan. Soms wel soms niet.
'Fecesvanger'
Eén onderzoeksgroep binnen het RIVM stuurt een 'fecesvanger' mee in het pakket. Een fecesvanger is een hulpmiddel om eenvoudig ontlasting te bekijken of een monster te nemen. Het is een brede strook biologisch afbreekbaar papier met plakstrips die als een soort zakje in het toilet hangt en waarvan de uiteinden op de toiletbril kunnen worden geplakt. Na het nemen van een monster maak je het los, laat je het geheel in het toilet vallen en kan het doorgespoeld worden . Er zijn ook andere hulpmiddelen, zoals de fecotainer; die is echter van plastic en niet doorspoelbaar.
Feit is dat bij het meesturen van efficiënte hulpmiddelen de kans op het bevuilen van de handen klein is.
Figuur. Instructie met plaatjes voor het gebruik van de fecesvanger.
Handenwassen en pictogrammen
Binnen de Landelijke Coördinatie Infectieziektebestrijding (LCI (Landelijke coördinatie infectieziektebestrijding)) van het RIVM is de heersende opvatting dat er geen argumenten zijn om bij het nemen van een monster van de eigen ontlasting handschoenen te dragen. Immers, het is niet gebruikelijk om bij regulier toiletgebruik handschoenen te dragen, terwijl daar ook risico bestaat van contaminatie van de handen met ontlasting. Ook wanneer er in een gezin sprake is van een besmettelijke darmziekte is er geen reden om bij de toiletgang handschoenen te gebruiken, maar wel om de handen te wassen. Het advies is dan ook om bij een ontlastingkweekpakket te investeren in een goed opvanginstrument en een duidelijke instructie. Het gebruik van handschoenen is niet nodig, wel dienen de handen na het nemen van het ontlastingmonster goed gewassen te worden. Dit kan in de instructie ook met pictogrammen duidelijk gemaakt worden. Voor pictogrammen is verwezen naar een Belgische website: http://www.sclera.be/nl/picto/cat_overview met een groot aanbod van rechtenvrije pictogrammen.
Auteur
T. Oomen, Centrum Infectieziektebestrijding, RIVM, Bilthoven
Correspondentie