Een natte koeltoren koelt een gebouw of een industrieel proces door water te vernevelen en te verspreiden. Via die waternevel kunnen legionellabacteriën terechtkomen in de lucht die mensen inademen. Juist bij inademing kunnen legionellabacteriën gevaarlijk zijn. Eigenaren van nieuw geplaatste natte koeltorens zijn daarom verplicht om deze te melden. Eigenaren van nieuwe én bestaande natte koeltorens moeten aan een aantal eisen voldoen die besmettingen van natte koeltorens met legionellabacteriën voorkomen. Uit een inventarisatie van het RIVM blijkt dat de registratie en het toezicht erop nog voor verbetering vatbaar zijn.

Toezichthouders zijn verantwoordelijk voor het registreren en controleren van de gemelde natte koeltorens. Het RIVM inventariseerde hoe het toezicht op natte koeltorens er voor staat. Hiervoor zijn toezichthouders zoals Regionale Omgevingsdiensten, gemeenten en provincies geïnterviewd. Daaruit blijkt dat de registratie van natte koeltorens onvolledig is. De geïnterviewde toezichthouders zijn niet actief bezig met het opsporen van natte koeltorens en ze geven aan dat eigenaren van natte koeltorens deze ook niet allemaal melden. Het toezicht bestaat vaak alleen uit controle van de papieren. Natte koeltorens worden erg weinig ter plaatse gecontroleerd. 

Rol overheden

Bij de registratie en het toezicht op natte koeltorens ligt een rol voor gemeenten en ook voor Regionale Omgevingsdiensten. Zij kunnen toezicht op natte koeltorens een duidelijke plaats te geven in het toezichtsbeleid. Volgens de geïnterviewde toezichthouders kan de Rijksoverheid daarnaast een belangrijke rol spelen bij een duidelijke en actieve communicatie over het belang van toezicht op natte koeltorens en taken en verantwoordelijkheden bij dit toezicht. Ze geven ook aan behoefte te hebben aan ondersteunende richtlijnen voor het uitvoeren van het toezicht.

Voorkomen en bestrijden

Goede registratie en goed toezicht zorgen ervoor dat er sneller zicht is op een besmette koeltoren. Door snel ingrijpen kunnen legionella infecties bij mensen voorkomen worden.  Wanneer toch legionella infecties optreden, kan sneller onderzocht worden of een besmette natte koeltoren de bron is als bekend is waar natte koeltorens staan. Hoe sneller een bron van legionella wordt opgespoord, hoe sneller maatregelen genomen kunnen worden om nieuwe infecties en zieke personen te voorkomen.