Methodieken om grenswaarden af te leiden voor blootstelling van werknemers aan kankerverwekkende stoffen die direct schade aan het DNA deoxyribonucleic acid (deoxyribonucleic acid) veroorzaken, verschillen tussen Europese lidstaten. Een belangrijke oorzaak van deze verschillen zijn beleidsmatige keuzes over het risiconiveau. Dit blijkt uit een rapport van het RIVM.

Werknemers kunnen op hun werkplek blootgesteld worden aan chemische stoffen. Om ervoor te zorgen dat deze blootstelling niet schadelijk is voor de gezondheid, worden zogeheten grenswaarden bepaald. Daarentegen worden voor de groep kankerverwekkende stoffen die directe schade aan het DNA deoxyribonucleic acid (deoxyribonucleic acid) veroorzaakt grenswaarden bepaald op basis van een ‘risiconiveau’: het aantal extra kankergevallen als gevolg van een blootstelling aan een dergelijke stof.

Voor deze groep stoffen schrijft Europese wetgeving voor om deze waar mogelijk te vervangen. Indien dit niet kan, dient de werkgever de mogelijke blootstellingen en risico’s zo laag mogelijk te houden.

Verschillen

De voornaamste oorzaak van verschillen in grenswaarden voor deze kankerverwekkende stoffen zijn beleidsmatige keuzes over de hoogte van het risiconiveau. Andere oorzaken zijn de keuze bij dierstudies voor het blootstellingsniveau dat het schadelijk effect veroorzaakt, en factoren zoals de
onzekerheidsmarge die wordt gehanteerd bij de vertaalslag van dierproefresultaten naar de mens.

Overeenkomsten 

Naast de verschillen zijn er veel overeenkomsten in de methodieken die Europese lidstaten gebruiken om grenswaarden te bepalen voor het gebruik van deze stoffen. Zo worden vergelijkbare criteria gebruikt voor de kwaliteit en geschiktheid van de geselecteerde data waarmee de grenswaarden worden bepaald.

Ook wordt bij alle methodieken de voorkeur gegeven aan data verkregen uit mensen na blootstelling op de werkplek, boven het gebruik van data uit dierproeven. Hierbij wordt erkend dat deze ‘humane data’ in veel gevallen niet beschikbaar of ontoereikend zijn.

Databases

Naast het vergelijken van methodieken voor het bepalen van grenswaarden, heeft het RIVM geïnventariseerd welke databases en andere bronnen informatie bevatten over de mate van blootstelling van werkers aan kankerverwekkende stoffen. Op basis hiervan zullen de meest voorkomende kankerverwekkende stoffen worden geïdentificeerd en wordt een lijst van prioritaire stoffen opgesteld voor het afleiden van grenswaarden op Europees niveau.