Het RIVM heeft in opdracht van de NVWA (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit) een methode ontwikkeld waarmee een rangorde kan worden gegeven aan stoffen die worden gebruikt in textiel. Hiermee kan worden bepaald van welke stoffen het belangrijk is een risicobeoordeling uit te voeren. De meeste stoffen met zo’n hoge prioriteit zijn kleurstoffen en vlamvertragers.
Consumenten komen dagelijks in contact met textiel, bijvoorbeeld via kleding en beddengoed. De bezorgdheid bestaat dat textiel stoffen bevat met eigenschappen die een risico zouden kunnen vormen voor de gezondheid, waardoor bijvoorbeeld huidallergie ontstaat. Een aantal kleurstoffen mag inmiddels niet meer in textiel worden gebruikt.
De Europese wetgeving REACH (Registration, Evaluation, Authorisation and restriction of Chemicals) verplicht bedrijven chemische stoffen te registreren bij het European Chemicals Agency. Bij deze registratie dient de veiligheid inclusief het gebruik in textiel in bepaalde omstandigheden te worden aangetoond. Van tien hoog-prioritaire stoffen heeft het RIVM informatie over blootstelling van consumenten uit de registraties nader onderzocht. De blootstellingsinformatie bleek weinig specifiek te zijn, waardoor een goede risicoschatting niet mogelijk is.
RIVM prioriteringsmethode
De nieuwe RIVM methode om stoffen te prioriteren is gebaseerd op REACH registratiegegevens over het gebruik van de stof en de toxiciteit. Belangrijk voor de prioritering zijn vragen als: zit de stof in het eindproduct van textiel, wordt deze tijdens het productieproces van textiel gebruikt en wat zijn de gevolgen voor de gezondheid? Ook is de hoogte van de blootstelling waarboven effecten op de gezondheid niet kunnen worden uitgesloten (drempelwaarde) van belang.
Met de methode zijn 788 individuele stoffen geïdentificeerd die bij de productie van textiel gebruikt worden, waarvan 32 stoffen de hoogste prioriteit kregen. De beschikbare gegevens waren onvoldoende om de blootstelling mee te laten wegen in de prioritering.
Schatten van blootstelling
De belangrijkste beperking om een blootstelling en een risicoschatting te kunnen maken is het gebrek aan gegevens over de mate waarin specifieke stoffen aanwezig zijn in textiel en tijdens het gebruik vrijkomen. Om de daadwerkelijke risico’s van stoffen in textiel te beoordelen en de prioriteringsmethode te verbeteren, zijn een realistisch model en stof specifieke gegevens om de blootstelling van consumenten aan stoffen te schatten nodig.