De griepepidemie in de winter van 2014/2015 duurde 21 weken en was daarmee de langstdurende epidemie ooit gemeten. Bijna 2 miljoen mensen hadden last van griepachtige klachten. Ongeveer 10.000 mensen werden opgenomen in het ziekenhuis voor complicaties van griep, zoals longontsteking. Tijdens de epidemie stierven er 8.600 mensen meer dan gemiddeld in dezelfde periode. Deze oversterfte hangt waarschijnlijk samen met de griep. Dit blijkt uit het jaarrapport influenza en andere luchtweginfecties van het RIVM. Hierin staan de resultaten van het continue onderzoek dat het RIVM uitvoert in samenwerking met partners om ontwikkelingen op het gebied van luchtweginfecties tijdig te signaleren en hier op in te spelen.

Griepprik minder effectief dan verwacht

Zestigplussers en mensen met een chronische medische aandoening, zoals astmapatiënten, krijgen jaarlijks een griepprik aangeboden. Omdat er verschillende virussen zijn die steeds veranderen, wordt het vaccin elk jaar opnieuw ontwikkeld. Van de twee typen van het influenzavirus die voor de mens van belang zijn (A en B), is in het begin van het seizoen 2014/2015 vooral het influenzavirus type A(H3N2) aangetroffen. Later was dat vooral het influenzavirus type B. Een deel van de influenza type A-virussen bleek af te wijken van het type A-virus dat in het griepvaccin was opgenomen. De griepprik was daardoor in dit seizoen minder effectief dan verwacht. Het is niet met zekerheid vast te stellen in hoeverre dit heeft bijgedragen aan de lange duur van en de verhoogde sterfte tijdens de epidemie. 

(Inter)nationale samenwerking voor passende maatregelen

De rapportage van het RIVM over de feiten en cijfers omtrent het griepvirus komt tot stand door de input van diverse partijen:

  • Het NIVEL Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg (Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg) houdt het aantal mensen bij dat de huisarts bezoekt met griepachtige klachten en zorgt voor de bemonstering van patiënten.
  • Op www.degrotegriepmeting.nl geven mensen griepachtige klachten door.
  • Het CBS Centraal Bureau voor de Statistiek (Centraal Bureau voor de Statistiek) rapporteert de sterfgevallen. 
  • Het Erasmus Medisch Centrum geeft een gedetailleerde analyse van de virussen.
  • Uit de laboratoriumresultaten vanuit Nederlandse ziekenhuizen wordt vastgesteld hoe vaak het griepvirus wordt gemeten.

Het RIVM verzamelt deze gegevens om passende maatregelen te kunnen nemen en te adviseren over het voorkomen en behandelen van griep. Daarbij rapporteert zij wekelijks aan de gezondheidsorganisaties WHO World Health Organization (World Health Organization) (World Health Organization) en ECDC European Centre for Disease Prevention and Control (European Centre for Disease Prevention and Control) (European Centre for Disease Prevention and Control) ten behoeve van het internationale beleid. 

Voor het aankomende griepseizoen starten een aantal belangrijke nieuwe samenwerkingen. Het Jeroen Bosch Ziekenhuis en het LUMC Leids Universitair Medisch Centrum (Leids Universitair Medisch Centrum) gaan samen met het RIVM de ernstige luchtweginfecties in kaart brengen waar ziekenhuisopname voor nodig is. Ook zal het RIVM deel uitmaken van 24 organisaties uit 16 Europese landen die gezamenlijk de effectiviteit en impact van de griepprik bij ouderen onderzoeken. 

Meer informatie