Levamisol blijft een belangrijk versnijdingsmiddel van cocaïne. Zware gebruikers van cocaïne lopen daardoor risico op een aantal aandoeningen waarbij de afweer van het lichaam ernstig wordt aangetast. Sinds 2011 wordt in circa 60% van de cocaïnemonsters levamisol gevonden en het percentage levamisol in cocaïnemonsters schommelt rond de 10%. Dat blijkt uit een quick scan van het Coördinatiepunt Assessment en Monitoring nieuwe drugs (CAM (Coördinatiepunt Assessment en Monitoring nieuwe drugs)), dat is ondergebracht bij het RIVM.
Naar aanleiding van de aanhoudende aanwezigheid van levamisol in cocaïnemonsters heeft het ministerie van VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport) het CAM (Coördinatiepunt Assessment en Monitoring nieuwe drugs) verzocht een eerdere quick scan uit 2010 te actualiseren. Het CAM is hierbij ondersteund door de Commissie risicobeoordeling nieuwe drugs, waar veel deskundigen uit het veld van (nieuwe) drugs aan deelnemen.
Gevolgen
Uit de quick scan blijkt dat frequente gebruikers van cocaïne het risico lopen op cytopenie (vermindering van het aantal bloedcellen) en levamisolgeïnduceerde vasculopathie (LIV (levamisolgeïnduceerde vasculopathie)). LIV zorgt voor het afsterven van bloedvaten in de huid, in week weefsel (neus, wangen, oorschelp) en in boteinden. Als de blootstelling aan levamisol tijdig wordt gestaakt, is dat proces omkeerbaar, maar niet ingrijpen kan leiden tot verminking en amputatie. De commissie beveelt daarom aan deze gebruikersgroepen en de medische beroepsgroep te informeren over dit risico en de ontwikkelingen ten aanzien van levamisol op de cocaïnemarkt nauwlettend te blijven volgen.
Omvang van het probleem
Van 2009 tot en met 2014 zijn in de Verenigde Staten en Europa ongeveer 210 casussen van cytopenie en LIV bij cocaïnegebruikers gemeld, waarvan 3 fataal. In Nederland zijn tot op heden twee casussen bekend. Verder ontving het NVIC (Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (UMC Utrecht)) (Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum) tot op heden 3 meldingen van een vermoedelijke levamisol intoxicatie bij cocaïnegebruikers. Het aantal meldingen van ernstige LIV is sterk toegenomen sinds 2010. LIV werd in de vorige quick scan nog niet gesignaleerd.