Uit het rapport ‘Registratie van voedselinfecties en –vergiftigingen 2013’ van het RIVM en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit)) blijkt dat er bij 290 uitbraken 1.460 mensen ziek geworden zijn van een voedselinfectie of -vergiftiging. Omdat voor het eerst de gegevens van beide organisaties in één onderzoek zijn samengevoegd, is duidelijk te zien dat het aantal uitbraken de afgelopen jaren licht is gestegen, terwijl het aantal patiënten min of meer gelijk blijft. Uitzondering is het jaar 2012. In dat jaar werden alleen al 1.149 mensen ziek door een landelijke uitbraak van Salmonella Thompson die werd veroorzaakt door het eten van besmette gerookte zalm.

Hygiënische maatregelen

Lang niet iedereen die ziek wordt van het eten van voedsel meldt zich bij de huisarts of de NVWA Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit). Het totale aantal zieken door voedselinfectie of –vergiftiging is dus veel hoger dan het aantal geregistreerde meldingen. Naar schatting worden jaarlijks 680.000 mensen in Nederland ziek door het eten van besmet voedsel. Veel van deze voedselinfecties ontstaan in de eigen keuken en zijn te voorkomen door meer aandacht te besteden aan voedselveiligheid. Naast hygiënische maatregelen, zoals handenwassen voor etensbereiding, is het belangrijk ‘kruisbesmetting’ te voorkomen. Dit kan door in de keuken verschillende snijplanken en messen te gebruiken om rauw en gaar voedsel te scheiden.

Registratie en onderzoek van uitbraken en zieken

Het RIVM en de NVWA registreren meldingen van ziektegevallen door voedselinfecties en -vergiftigingen. De NVWA onderzoekt het voedsel en de plaats waar het wordt bereid. Als er sprake is van een uitbraak waarbij meerdere mensen ziek zijn geworden, ondervraagt de GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) de personen die hebben blootgestaan aan besmet voedsel. De GGD’en rapporteren dit aan het RIVM.

Net als in voorgaande jaren waren Campylobacter en het norovirus de meest voorkomende verwekkers van voedselgerelateerde ziekteuitbraken. Hoewel beide evenveel uitbraken veroorzaakten, leidden de uitbraken door het norovirus tot de meeste zieken. Salmonella veroorzaakte beduidend minder uitbraken en zieken dan in voorgaande jaren.

Verschil tussen voedselinfectie en voedselvergiftiging

Voedselinfectie ontstaat door het eten van besmet voedsel. De besmetting wordt veroorzaakt door een bacterie, virus of parasiet. De infectie kan leiden tot een ontsteking van de maag, darmen of van andere organen. Mensen kunnen dan last krijgen van diarree, misselijkheid, braken, buikpijn, buikkramp en koorts. Soms gaat de infectie ongemerkt voorbij. De klachten ontstaan niet eerder dan 8 uur na het eten van besmette producten. Dat in tegenstelling tot voedselvergiftiging waarbij gifstoffen van bepaalde bacteriën vrijkomen. De klachten ontstaan dan vaak al binnen enkele uren na het eten van besmet voedsel. De voedselinfecties ontstaan vaak door onvoldoende hygiënische maatregelen.