Per 1 januari 2012 zijn de aanvullende voorzieningen op het gebied van seksuele gezondheid (soabestrijding en seksualiteitshulpverlening) enigszins aangepast. Tweederde van alle soazorg in Nederland wordt door de huisarts verzorgd. In aanvulling hierop is er bij de GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) een vangnet voor hoogrisicogroepen. Dat zijn jongeren tot 25 jaar, en mensen met een hoog risico op soa (seksueel overdraagbare aandoening). Voor deze groepen blijft de aanvullende zorg gratis en indien gewenst anoniem.
Wie horen bij de doelgroepen?
Deze groepen worden geïdentificeerd op basis van gevonden soa (seksueel overdraagbare aandoening) en op basis van risicogedrag. Dat betreft daarmee met name de volgende groepen:
- mannen die seks hebben met mannen (en hun partners)
- prostituees, prostituanten (en hun partners)
- mensen afkomstig uit een land met veel hiv (humaan immunodeficientievirus) of andere chronische soa (en hun partners)
- mensen met 3 of meer partners in de laatste 6 maanden
- mensen met (soa)klachten
- mensen die door een partner gewaarschuwd zijn voor een soa
Daarnaast zijn jongeren een doelgroep op basis van hun leeftijd. Naast soa-risico kan ook aanvullende hulp geboden worden bij andere vragen rondom seksuele gezondheid, bijvoorbeeld over anticonceptie of over seksualiteit.
Wat verandert er?
- Jongeren (tot 25 jaar) kunnen m.i.v. 1 januari 2012 via een GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst) terecht voor een consult seksuele gezondheid. In het kader van deze consulten is het ook mogelijk om jongeren te testen op chlamydia. Bij jongeren zonder andere risicofactoren die op soa worden getest, wordt voornamelijk chlamydia gevonden. Tussen 2008 en 2011 is uitgeprobeerd of het jaarlijks toesturen van een chlamydia test aan jongeren effectief was om chlamydia op te sporen en te bestrijden. Het aantal jongeren wat hieraan deelnam was echter te laag om hiermee door te gaan. Intensievere bestrijding van chlamydia wordt nu gerealiseerd door laagdrempelig testen op chlamydia voor alle jongeren beschikbaar te maken. Jongeren die een hoog soa-risico hebben, wordt een specifiek soa-consult aangeboden.
- Volwassenen van 25 jaar en ouder die behoren tot een of meer doelgroepen blijven bij de GGD terecht kunnen voor een soa-consult. Zij krijgen dan in elk geval testen aangeboden op hiv, syfilis, gonorroe en chlamydia. Mensen boven de 25 die niet in een van de doelgroepen vallen maar wel getest willen worden op soa, of volwassenen die een vraag hebben rondom hun seksuele gezondheid, kunnen net als voorheen gewoon bij de huisarts terecht. Van de ruim 100.000 jaarlijkse consulten bij de soa-centra is bij ongeveer 5% niet bekend of zij tot een doelgroep behoren. Als zij daar niet toe behoren, maar zich alleen bij de GGD melden omdat ze zich anoniem willen laten testen, zullen zij voortaan worden doorverwezen naar de huisarts.