De verwachte concentratie van fijn stof in de lucht daalt tot 2020 sterker dan eerder geschat. Dit blijkt uit de nieuwe Grootschalige Concentratie- en Depositiekaarten van het RIVM. Een dalende trend is de afgelopen 10 jaar zichtbaar. Deze trend wordt vooral veroorzaakt doordat het verkeer minder fijn stof uitstoot, onder andere door grootschalig gebruik van katalysatoren en roetfilters.

Fijn stof bestaat uit zwevende deeltjes in de lucht die een gevaar voor de gezondheid kunnen vormen. De afname geldt zowel voor grovere deeltjes als voor de fijnere deeltjes (kleiner dan 2,5 micrometer), die relatief schadelijk zijn voor de volksgezondheid.

Ondanks de dalende trend steeg de concentratie fijn stof in 2011 licht ten opzichte van 2010. Dit was het gevolg van het droge voorjaar. Door regen wordt veel verontreiniging uit de lucht verwijderd. Dit gebeurde weinig in het droge voorjaar van 2011, waardoor concentraties fijn stof relatief hoog waren.

In juni 2011 werden de strengere Europese luchtkwaliteitsnormen voor de concentratie van fijn stof van kracht. Het ziet ernaar uit dat deze normen zijn gehaald, hoewel er op lokaal niveau overschrijdingen mogelijk zijn. In het najaar brengt het RIVM de monitoringsrapportage van het Nationaal Samenwerkingsverband Luchtkwaliteit uit. Hierin wordt op lokaal niveau gerapporteerd in hoeverre tijdig aan de normen wordt voldaan.

De Grootschalige Concentratie- en Depositiekaarten geven ook een beeld van de concentratie van stikstofdioxide in de lucht en de neerslag van stikstof op de bodem in Nederland. Hierin veranderde niet veel ten opzichte van de inschattingen van vorig jaar.

De Grootschalige Concentratie- en Depositiekaarten worden jaarlijks gemaakt. Zij worden gebruikt in het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit en de Programmatische Aanpak Stikstof van de ministeries van Infrastructuur en Milieu en Economische Zaken, Landbouw en Innovatie. De kaarten hebben een wettelijke status voor het toetsen of nieuwe ruimtelijke ordeningsplannen voldoen aan de normen voor luchtkwaliteit.