Om de verspreiding van het coronavirus te remmen en een opleving snel in te dammen, is het belangrijk dat mensen met coronagerelateerde klachten thuisblijven en zich laten testen. De meerderheid van de mensen staat ook achter dit beleid.
Maar als mensen klachten krijgen, geeft 8 op de 10 mensen aan toch naar buiten te zijn gaan en 12% zich getest te laten hebben. 4 op de 10 mensen herkent hun klachten van een andere aandoening dan COVID-19 en geeft dit als reden waarom ze zich niet willen laten testen.
Dit blijkt uit de 3e (26 mei - 1 juni 2020) en 4e (17 - 21 juni 2020) meting van het gedragsonderzoek van het RIVM en de GGD (Gemeentelijke Gezondheidsdienst)’en bij ruim 50.000 deelnemers.
Positieve intenties, totdat symptomen optreden
Sinds 1 juni kan iedereen met klachten zich laten testen. Van de mensen zonder klachten zegt 68% zich te willen laten testen als ze corona-gerelateerde klachten (zoals loopneus, hoesten, benauwdheid of koorts) zouden krijgen. Als mensen die klachten daadwerkelijk hebben, geeft 28% aan zich te willen laten testen. Ongeveer 12% van de mensen met klachten, geeft aan zich ook daadwerkelijk getest te laten hebben.
Een vergelijkbaar verschil zien we bij het thuisblijven bij klachten. Het draagvlak voor de maatregel om thuis te blijven bij corona-gerelateerde klachten, neemt bijvoorbeeld af van 87% naar 60% als mensen klachten ontwikkelen. Ongeveer 8 van de 10 mensen met klachten geeft aan niet thuis te blijven: zo gaan 4 op de 10 mensen wel naar het werk, 3 op de 10 gaan naar de horeca, en ruim 8 van de 10 gaat boodschappen te doen.
Mensen tonen grote bereidheid om in isolatie te gaan als ze een positieve testuitslag zouden krijgen (95%) of als een huisgenoot positief getest zou worden (84% ja, 10% weet het niet).
Redenen om niet te laten testen
Mensen schrijven hun klachten regelmatig toe aan bijvoorbeeld hooikoorts of een verkoudheid die ze wel vaker hebben. Bovendien zijn mensen gewend om bij milde klachten niet meteen naar de dokter te gaan; ze willen “het eerst nog even aan kijken”. Terwijl COVID-19 klachten in de praktijk eigenlijk niet te onderscheiden zijn van een gewone verkoudheid, en thuisblijven en snel testen het devies is.
Thuisblijven en testen in de praktijk
Mensen die zich laten testen zeggen dit te doen om zekerheid te hebben, anderen te willen beschermen, of aan het werk te kunnen. Betere communicatie en ondersteuning zou thuisblijven en testopkomst bij klachten kunnen bevorderen. Zo volgen mensen adviezen vaker op als ze het nut en de meerwaarde van thuisblijven en testen evident vinden. Bijvoorbeeld, weten dat alleen de afgelopen week al zo’n 500 mensen positief testten, en als gevolg daarvan er in het komende half jaar naar alle waarschijnlijkheid zo’n 3000 infecties worden voorkomen, kan daarbij belangrijk zijn.
Deze cijfers komen uit het gedragsonderzoek dat het RIVM in samenwerking met GGD GHOR (Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio) en de GGD’en periodiek uitvoert. De onderliggende verklaringen komen uit verdiepende interviews.
Deze uitkomsten zijn verwerkt in een integrale analyse, zie PDF (Portable Document Format) onder Download. Het onderzoek is gefinancierd door NWO (Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek) en ZonMw (Nederlandse organisatie voor gezondheidsonderzoek en zorginnovatie).