- Publicatiedatum
- 11-10-2023
Status and trend of the shallow and medium-deep groundwater quality in the Netherlands as measured by the National Groundwater Quality Monitoring Network
Status and trend of the shallow and medium-deep groundwater quality in the Netherlands as measured by the National Groundwater Quality Monitoring Network
Samenvatting
Het Landelijk Meetnet Grondwaterkwaliteit (LMG (Landelijk Meetnet Grondwaterkwaliteit)) volgt de kwaliteit van het grondwater in Nederland sinds 1984. Het meetnet bestaat uit circa 350 meetpunten, verspreid over heel Nederland. Over het algemeen wordt ondiep (rond 10 m diep) en middeldiep (rond 25 m diep) gemeten. Daarbij wordt gekeken hoeveel van een aantal stoffen in het grondwater in gebieden met verschillende grondsoorten zit.
Het RIVM brengt met deze gegevens regelmatig in kaart hoe de grondwaterkwaliteit in heel Nederland nu is (toestand). Daarnaast beschrijven, en waar mogelijk, verklaren we de verandering in grondwaterkwaliteit door de jaren heen (trend).
De meest recente data laten onder meer zien dat de concentraties nitraat in het grondwater in het löss/leemgebied hoog zijn. Dit is ook zo in zandgebieden met landbouw. Nitraat in het grondwater komt voor het grootste deel uit de landbouw.
In veengebieden zijn de concentraties barium en chloride in de afgelopen 21 jaar gestegen. Dit betekent dat het grondwater zouter wordt, oftewel verzilt. Hierdoor gaat de grondwaterkwaliteit achteruit. In andere gebieden zijn zowel dalingen als stijgingen te zien in de concentraties chloride en barium, waarvoor geen duidelijke verklaring is.
Verder zijn de concentraties sulfaat hoog in het grondwater van rivierklei- en zandgebieden. Dat komt waarschijnlijk door onder meer bemesting en door deeltjes die uit de lucht neerdalen, bijvoorbeeld vanuit industrie en verkeer. De concentratie sulfaat is gedaald in het ondiepe grondwater van droge zandgebieden met akkerbouw en met bos en natuur. Dit kan komen doordat luchtdeeltjes vanuit industrie en verkeer minder zwavel bevatten.
Wat metalen betreft, zijn de concentraties in het grondwater mede afhankelijk van de zuurgraad van het grondwater en/of van natuurlijke processen. Zo komen cadmiumconcentraties boven de norm voor in het ondiepe grondwater van droge zandgebieden, waar de pH ook laag is.
Het duurt tientallen jaren voordat het effect te zien is van maatregelen om minder vervuilende stoffen in het grondwater te laten terechtkomen. Goede landelijke monitoring is en blijft daarom belangrijk om de ontwikkeling van de grondwaterkwaliteit te volgen.
Abstract
The National Groundwater Quality Monitoring Network (Landelijk Meetnet Grondwaterkwaliteit, LMG) measures the quality of the groundwater in the Netherlands since 1984. The monitoring network consists of approximately 350 measuring points throughout the Netherlands. The groundwater quality is typically monitored at a depth of 10 m (shallow) and 25 m (medium-deep) and involves monitoring how much of a number of substances are present in the groundwater in areas with different soil types.
RIVM uses the LMG data to describe the current groundwater quality in the Netherlands (status). In addition, we describe – and where possible explain – the change in groundwater quality over the years (trend).
Among other things, the most recent data show that the concentrations of nitrate in the groundwater in the Loess/Loam Region are high. This is also the case in sandy areas with agriculture. Nitrate in groundwater mostly comes from agriculture.
In areas with peaty soils, barium and chloride concentrations have risen over the past 21 years. This means that the groundwater is becoming salinised, i.e. saltier, which means the quality of the groundwater becomes worse. In other areas, both decreases and increases can be seen in the concentrations of chloride and barium, for which there is no clear explanation.
The concentrations of sulphate are high in the groundwater of river clay and sandy areas. This is probably due to an accumulation of factors, including fertilisation and particles that descend from the air, for example from industry and traffic. The concentration of sulphate has decreased in the shallow groundwater of dry sandy areas with arable farming, forests and nature. This may be because airborne particles from industry and traffic contain less sulphur than before.
As far as metals are concerned, the concentrations in the groundwater partly depend on the acidity of the groundwater and/or on natural processes. For example, cadmium concentrations above the standard occur in the shallow groundwater of dry sandy areas, where the pH level is also low.
It takes decades before the effect of measures to reduce the amount of pollutants entering the groundwater can be seen. Good national monitoring is and remains important to follow the development of groundwater quality.
Uitgever
- Instituut
- Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu RIVM
Resterend
- Grootte
- 11.301 kb