- Publicatiedatum
- 08-09-2023
Maatschappelijke kosten-batenanalyse van akkerranden in de Hoeksche Waard, Nederland
Maatschappelijke kosten-batenanalyse van akkerranden in de Hoeksche Waard, Nederland
Samenvatting
Akkerranden zijn stroken land met gras of bloemen waarop geen gewassen worden verbouwd. Ze liggen tussen akkers of tussen een akker en een sloot. Akkerranden ondersteunen de natuurlijke bestrijding van plagen door insecten. Hierdoor zijn er minder plagen, worden minder gewasbeschermingsmiddelen gebruikt en komen deze middelen minder in sloten terecht. Ook vergroten de akkerranden de biodiversiteit en de bestuiving. Verder zorgen ze ervoor dat er minder stikstof en fosfaat naar het oppervlaktewater wegspoelt. Daarnaast ontstaat er een aantrekkelijker landschap om te recreëren.
De Europese Unie wil de aanleg van akkerranden stimuleren. Het RIVM heeft daarom berekend of de baten van akkerranden opwegen tegen de kosten in de loop van 30 jaar (2025-2055). Deze zogeheten maatschappelijke kosten-batenanalyse (MKBA (maatschappelijke kosten-batenanalyse)) is gedaan in de Hoeksche Waard omdat daar veel akkerranden liggen. In deze MKBA zijn de effecten op acht thema’s berekend. Dat zijn onder andere gewasproductie, bestuiving, plaagbestrijding, waterkwaliteit, klimaat, recreatie en biodiversiteit.
Op basis van de aspecten die in deze studie konden worden doorgerekend, blijkt dat de baten van akkerranden voor mens, natuur en milieu ongeveer even groot zijn als de kosten. Zo wegen een aantrekkelijker landschap en lagere kosten voor het waterschap om oppervlaktewater te zuiveren op tegen een lagere opbrengst en de kosten voor boeren om de randen aan te leggen. Twee baten die niet in geld kunnen worden uitgedrukt en daarom ecologisch zijn beoordeeld, zijn ook groter in de akkers met randen. Het gaat om biodiversiteit en het zelfreinigend vermogen van water en bodem. Daarnaast konden belangrijke baten, zoals de effecten op de gezondheid en minder gewasbeschermingsmiddelen in sloten, in deze MKBA niet worden meegenomen. Als dat wel was gedaan, waren de baten waarschijnlijk groter. Een bijkomend voordeel is dat de akkerranden langs de sloten helpen om de doelen van de Kaderrichtlijn Water voor gewasbeschermingsmiddelen te halen.
Voor dit onderzoek zijn twaalf varianten doorgerekend om rekening te kunnen houden met onzekerheden. De uitkomsten van zeven van de twaalf varianten zijn positief.
De kosten liggen nu vooral bij boeren en meebetalende bestuursorganen. Het RIVM ziet mogelijkheden om nieuwe verdienmodellen te maken waarbij de kosten en baten evenredig verrekend worden over betrokken partijen. Daarmee kan het voor boeren aantrekkelijker worden om akkerranden aan te leggen. Deze MKBA kan hiervoor worden gebruikt.
Abstract
Field margins are strips of land with grass or flowers on which no crops are grown. They are located between fields or between a field and a ditch. When designed for this purpose, field margins support natural pest control. As a result, there are fewer pests, less crop protection products need to be used, and less of these products end up in ditches. Field margins support the natural control of pests by insects. As a result, fewer pests. The field margins also increase biodiversity and pollination. They also limit the nitrogen and phosphate run off into the ditch. In addition, a more attractive landscape for recreation is created.
The European Union wants to encourage the creation of field margins. RIVM has therefore calculated whether the benefits of field margins outweigh the costs over the course of 30 years (2025-2055). This so-called social cost-benefit analysis (SCBA) was done for the Hoeksche Waard because of its large amount field margins. In this SCBA, the effects on eight themes have been calculated. These include crop production, pollination, pest control, water quality, climate, recreation and biodiversity.
The benefits of field margins for people, nature and the environment appear to be about the same as the costs. Basically, a more attractive landscape and lower costs for the water board to purify surface water outweigh a smaller cropping area and the costs for farmers to create the margins. Two 'benefits' that cannot be expressed in monetary terms and have therefore been assessed ecologically are also greater with field margins. It concerns biodiversity and the self-cleaning capacity of water and soil.
Twelve variants have been calculated for this study in order to be able to take uncertainties into account. Seven of the twelve variants showed higher benefits than costs, such as the effects on health and less crop protection products in ditches, could not be included in this SCBA. If it had, the calculated benefits would probably have been greater. An additional advantage is that field margins along ditches help to achieve the goals of the Water Framework Directive for plant protection products.
The costs now lie mainly with farmers and co-financing government bodies. RIVM sees opportunities to create new revenue models in which the costs and benefits are distributed more fairly among the various parties involved. This can make it more attractive for farmers to build field margins. This SCBA can be used for this.
Uitgever
- Instituut
- Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu
Resterend
- Grootte
- 2465 kb