Samenvatting

Mensen kunnen via graanproducten, zoals brood en koekjes, stoffen binnenkrijgen die gemaakt zijn door schimmels. Deze stoffen noemen we mycotoxinen. Als de concentratie mycotoxinen te hoog is, kan dat schadelijk zijn voor de gezondheid. Dit kan bijvoorbeeld diarree of overgeven veroorzaken.

Het RIVM heeft eerder een model gemaakt dat kan berekenen hoeveel van één soort mycotoxine (deoxynivalenol) we via voedsel binnenkrijgen en vervolgens uitplassen. Dit model is bijzonder omdat er alleen metingen in urine voor nodig zijn. In urine kun je mycotoxinen aantonen die in graanproducten niet altijd meetbaar zijn. Op dit moment worden de hoeveelheden mycotoxinen die mensen binnenkrijgen geschat met informatie over gemeten gehaltes in graanproducten, in combinatie met hoeveel ervan wordt gegeten.

Het RIVM wil het model nog verder ontwikkelen om het bruikbaar te maken voor andere mycotoxinen in voedsel. Het RIVM heeft daarom in de wetenschappelijke literatuur gezocht voor welke mycotoxinen dat mogelijk is. Dat blijkt voor twee soortgelijke mycotoxinen te kunnen: T2 toxine en HT2 toxine. Ook voor deze mycotoxinen kan het RIVM de relatie berekenen tussen de hoeveelheid die we ervan binnenkrijgen op basis van wat er via urine wordt uitgescheiden.

Voor dit onderzoek is informatie verzameld hoe verschillende mycotoxinen zich in dieren ‘gedragen’. Bijvoorbeeld hoe snel zij in het lichaam worden afgebroken en in de urine terechtkomen. Deze kennis bestaat niet over het gedrag van deze mycotoxinen in mensen.

Dit onderzoek is gedaan in opdracht van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA). De NVWA controleert met steekproeven de concentratie mycotoxinen in granen en andere voedselproducten. Het model kan meer inzicht geven in de concentratie waar mensen aan blootstaan.