Surveillance

Surveillance en vóórkomen bij vogels

Vogels die geïmporteerd worden van buiten de EU Europese Unie (Europese Unie) moeten geldige gezondheidscertificaten hebben, die garanderen dat een vogel niet is besmet met psittacose. Ook vogels die geëxporteerd worden naar buiten de EU moeten psittacosevrij verklaard worden. Monsters van deze vogels worden onderzocht op het Nationaal Referentie Laboratorium voor psittacose, het Centraal Veterinair Instituut (CVI Central Veterinary Institute (Central Veterinary Institute)) in Lelystad.
Psittacose bij dieren is meldingsplichtig op basis van de Gezondheids- en welzijnswet voor dieren. Bij vermoeden van deze ziekte bij vogels (behalve pluimvee) moet dit gemeld worden aan de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit)). Deze meldingsplicht is momenteel de belangrijkste bron van informatie over de mate van het vóórkomen bij vogels. Jaarlijks ontvangt de NVWA circa 30 meldingen van vogels met mogelijke psittacose. Deze vogels worden door de NVWA bemonsterd en vervolgens wordt bij het CVI in Lelystad een laboratoriumtest uitgevoerd om na te gaan of er daadwerkelijk sprake is van infectie met C. psittaci chlamydia psittaci (chlamydia psittaci). Jaarlijks worden de bacterie bij circa 20 van de aangemelde vogels met vermoedelijke papegaaienziekte aangetoond. De NVWA doet daarnaast ook brononderzoek naar aanleiding van menselijke gevallen papegaaienziekten. In het kader hiervan bemonstert de NVWA jaarlijks circa 30 vogels (of groepen vogels die gezamenlijk gehouden worden), waarvan bij circa 12 vogels (of groepen vogels) de bacterie in het laboratorium wordt aangetoond. Het aantal vogels met vermoedelijke of bevestigde psittacose dat bekend is bij de NVWA is ongetwijfeld lager dan het werkelijke aantal.

C. psittaci is wijd verspreid onder vogels, maar precieze, recente, gegevens uit surveillance of onderzoek over de situatie in Nederland ontbreken. In het door ZonMW Nederlandse organisatie voor gezondheidsonderzoek en zorginnovatie (Nederlandse organisatie voor gezondheidsonderzoek en zorginnovatie) subsidieerde project Plat4m-2Bt-psittacose, dat op 1 oktober 2014 van start is gegaan, zal echter geprobeerd worden meer inzicht te krijgen in het vóórkomen van C. psittaci bij vogels (waaronder ook pluimvee).

Surveillance bij mensen

Psittacose bij mensen is een groep C meldingsplichtige infectieziekte. Jaarlijks worden circa 40 tot 80 patiënten met psittacose gemeld. Ongetwijfeld zijn dit er minder dan de werkelijke aantallen, omdat de ziekte vaak niet herkend wordt of dermate mild verloopt dat geen huisartsbezoek of verdere diagnostiek noodzakelijk is. Ook wordt bij longontsteking vaak geen microbiologisch onderzoek verricht zodat de verwekker van de longontsteking onbekend blijft. In het door ZonMW subsidieerde project Plat4m-2Bt-psittacose, dat op 1 oktober 2014 van start is gegaan, zal geprobeerd worden meer inzicht te krijgen in de ziektelast bij mensen.