Om de lozingen van GenX te kunnen beoordelen zijn er kwaliteitsnormen voor oppervlaktewater nodig. De GenX-stoffen zijn relatief weinig giftig voor waterorganismen zelf, maar kunnen een probleem vormen als ze via vis in de voedselketen terecht komen.

Het RIVM heeft berekend hoeveel GenX er maximaal in vis zou mogen zitten als mensen die vis elke dag gedurende hun hele leven zouden eten. Deze hoeveelheid is ook veilig voor vogels en zoogdieren. Het is niet mogelijk om te berekenen wat een veilige GenX concentratie in oppervlakte water is waarbij de maximale GenX concentratie in vis niet wordt overschreden. Er is namelijk geen informatie bekend over de opname van GenX uit oppervlaktewater door vissen. De provincie Zuid-Holland heeft het bedrijf, dat verantwoordelijk is voor veilig gebruik van de GenX-stoffen, in de meest recente vergunning om nader onderzoek gevraagd.

Schatting bandbreedte

De Provincie Zuid-Holland heeft Chemours in het kader van het vergunningtraject opgedragen informatie te leveren over de opname van de GenX-stoffen door vissen. Het bedrijf heeft hiermee ingestemd, maar de gevraagde bioaccumulatiestudie is nog niet beschikbaar.

Ondertussen zorgt het ontbreken van een kwaliteitsnorm voor oppervlaktewater in de praktijk voor problemen. Bevoegde gezagen hebben een waarde nodig om te beslissen of er actie nodig is als GenX in hun watersysteem wordt aangetroffen. Ook is er grote behoefte aan een handvat voor de beoordeling van de gevolgen van het lozen van afvalwater.Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft het RIVM daarom gevraagd om toch met een advieswaarde voor oppervlaktewater te komen. Dit kan niet op een wetenschappelijk onderbouwde manier zolang de informatie over de opname door vis ontbreekt.

Vanwege de urgentie heeft het RIVM een schatting gemaakt van de bandbreedte van een risicogrens voor oppervlaktewater door gegevens voor de verwante stof PFOA perfluoroctaanzuur (perfluoroctaanzuur) te gebruiken. De geschatte bandbreedte van de risicogrens voor GenX ligt tussen de 48 en 118 nanogram per liter. De ondergrens is de huidige waterkwaliteitsnorm voor PFOA, bij de bovengrens is rekening gehouden met de iets lagere giftigheid van GenX voor mensen.

De minister van Infrastructuur en Waterstaat heeft de bevoegde gezagen geadviseerd om de waarde van 118 nanogram per liter te gebruiken.