Ultrafijn stof zijn de deeltjes in de lucht die kleiner zijn dan 0,1 micrometer. Ieder deeltje is 10.000 keer kleiner dan een millimeter en niet met het oog te zien.

Ultrafijn stof en gezondheid

Ultrafijn stof is zo klein dat het lichaam het minder snel opruimt dan grotere deeltjes, zoals fijn stof. Daardoor blijft het langer in de longen achter na inademen. Ook kan het deeltje door de kleine omvang makkelijker via de longen in het bloed terechtkomen en zo andere organen bereiken. Ultrafijn stof is daardoor mogelijk schadelijker voor de gezondheid dan grotere deeltjes fijn stof. 

Over het effect van ultrafijn stof op de gezondheid is wereldwijd nog weinig bekend. Met behulp van wetenschappelijk onderzoek wordt geprobeerd vast te stellen welke gezondheidseffecten kunnen optreden. De eerste onderzoeken tonen aan dat blootstelling aan ultrafijn stof kan leiden tot ontstekingen in de longen bij mensen. Ook zijn er aanwijzingen dat effecten mogelijk zijn op het functioneren van hart en bloedvaten. In dieren zijn daarnaast effecten op het centrale zenuwstelsel gevonden. De Wereldgezondheidsorganisatie ( WHO World Health Organization (World Health Organization)) vindt het bewijs nu nog echter te beperkt om een advies over veilige concentraties te geven.

Waar komt ultrafijn stof vandaan?

Ultrafijn stof komt vrij bij verbranding. Bronnen zijn bijvoorbeeld de uitstoot van transportmiddelen (auto’s, schepen, luchtvaart), huishoudens (koken, openhaarden) en de industrie. Ultrafijn stof is ook altijd in de lucht aanwezig door chemische reacties en natuurlijke bronnen, zoals vulkanen. De meeste ultrafijn stof in de lucht bevindt zich dicht bij een bron. 

RIVM-onderzoek naar ultrafijn stof

Het RIVM is gevraagd om te onderzoeken wat het effect is van ultrafijn stof op de gezondheid van omwonenden rond Schiphol

Animatie: Wat is ultrafijn stof?

Deze video is een animatie waarin wordt uitgelegd wat ultrafijn stof is. Daarvan is sprake als de deeltjes kleiner zijn dan 0,1 micrometer. Het meeste ultrafijn stof komt vrij bij verbranding door menselijk handelen. Het is niet uit te sluiten dat de huidige concentraties ultrafijn stof in de buitenlucht kunnen leiden tot gezondheidsklachten.