Inventarisaties over nanomaterialen in consumentenproducten

Consumenten worden mogelijk blootgesteld aan nanomaterialen tijdens het gebruik van consumentenproducten. Mogelijke gezondheidseffecten voor consumenten die nano consumentenproducten gebruiken zijn niet bekend. Om op een betrouwbare manier de blootstelling aan nanomaterialen in consumentenproducten te beoordelen is het belangrijk om te weten welke producten mogelijk nanomaterialen bevatten.

In 2007, heeft het RIVM zijn eerste nano productinventarisatie gepubliceerd voor consumentenproducten op de Nederlandse en Europese markt (Dekkers et al, 2007). Een update van deze inventarisatie is recentelijk gepubliceerd waarin een zesvoudige toename van nanoconsumentenproducten is beschreven (Wijnhoven et al, 2010).

Productinventarisaties zijn voornamelijk gebaseerd op producten met een ‘nanoclaim’ die de fabrikant van het product op het label of op de website van het product heeft aangebracht. Het is onduidelijk of de producten daadwerkelijk nanomaterialen bevatten, daarom moeten de producten verder geanalyseerd worden (zie ook “metingen van nanomaterialen in consumenten producten”). Voor een robuuste blootstellingbeoordeling is de kennis van aanvullende karakteristieken van de blootstelling essentieel.

Voorbeelden hiervan zijn karakteristieken en concentraties van het nanomateriaal in het product, maar ook de toepassing van het product en de route van blootstelling.

Metingen van nanomaterialen in consumenten producten

Samen met MESA+, heeft het RIVM een oriënterend onderzoek uitgevoerd over de detectie van nanomaterialen in verschillende consumenten producten en beschreven in een RIVM rapport (Oomen et al, 2011).

Twee-en-twintig consumentenproducten zijn verkregen en geanalyseerd met microscopische technieken. RIKILT heeft op vraag van Stichting Natuur en Milieu twee verschillende meetonderzoeken uitgevoerd; een onderzoek naar verschillende nanomaterialen in cosmetische producten (Peters, 2011a) en specifiek onderzoek naar de aanwezigheid van nanozilver in textielproducten (Peters, 2011b). Daarnaast zijn er meer onderzoeken gepubliceerd waarin consumentenproducten verder zijn onderzocht op nanomaterialen, vooral spray producten met nanomaterialen krijgen de laatste tijd veel aandacht.

Nano and ConsExpo

Op dit moment is RIVM aan het onderzoeken in hoeverre consumenten blootstelling aan nanomaterialen kan worden gemodelleerd door het conventionele ConsExpo-model, speciaal voor de blootstelling aan sprayproducten. Het project “Predictive modelling of human exposure” is een nationaal project waarin verschillende partners samenwerken zoals TNO, IVAM Research and Consultancy on Sustainability of the University of Amsterdam (Research and Consultancy on Sustainability of the University of Amsterdam), UU Universiteit Utrecht (Universiteit Utrecht)-IRAS Institute of Risk Assessment Sciences (Institute of Risk Assessment Sciences).

Voor dit Nanonext.Nl project, dat door STW en NVWA Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit) wordt gefinancierd, zijn er twee recente reviews gepubliceerd waarin de huidige status van het onderzoek en publicaties op dit gebied zijn beschreven (Wijnhoven, 2011; Brasser and Wijnhoven, 2011).

Nano en REACH Registration, Evaluation, Authorisation and restriction of Chemicals (Registration, Evaluation, Authorisation and restriction of Chemicals)

In 2009 heeft het RIVM een rapport gepubliceerd waarin de geschiktheid van de REACH-wetgeving met betrekking tot de vieligheid van nanomaterialen is onderzocht door een hypothetische registratie uit te voeren van metallisch zilver, een stof die zowel in nano- als in niet-nanovorm bestaat (Pronk et al, 2009). In dit rapport wordt een complete (hypothetische) chemical safety assessment (CSA chemical safety assessment (chemical safety assessment)) beschreven voor zilver en nano-zilver inclusief de consumenten blootstelling.

Informatiebronnen

De genoemde referenties zijn te vinden in de referentielijst.