Samenvatting

Een lab-on-a-chip (LOC) is een miniatuur laboratoriumsysteem dat binnen en buiten het ziekenhuis voor verschillende medische doeleinden wordt gebruikt. Voorbeelden zijn het bepalen van bloedwaarden, het bloedglucose- en cholesterolgehalte of het aantal HIV-cellen. Het RIVM heeft de state of the art van dergelijke LOC's beschreven, inclusief een overzicht van producten die op de markt zijn of binnenkort verwacht worden. Hieruit blijkt dat deze producten sterk in ontwikkeling zijn en het aanbod in de nabije toekomst verder zal toenemen. Het onderzoek is uitgevoerd in opdracht van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ). Naar verwachting levert het gebruik van LOC's voordelen op ten opzichte van de huidige testwijze in klinisch diagnostische laboratoria. De belangrijkste zijn dat ze het mogelijk maken om op locaties waar dit direct gewenst is snel een diagnose te stellen (point-of-care), en dat er minder monsters en materialen nodig zijn om de tests uit te voeren. Wel is aandacht nodig voor kwaliteitsmanagementaspecten, zoals meetafwijkingen corrigeren (kalibratie), onderhoud van de apparatuur en scholing van de gebruiker. Op die manier gaan de voordelen van LOC's niet ten koste van de kwaliteit van de zorg en de patiëntveiligheid. Het gebruik van LOC's draagt bij aan de huidige trend van meer zelfredzaamheid in de gezondheidszorg, doordat huisartsen zelf tests kunnen uitvoeren of mensen dat thuis kunnen doen. Daarnaast draagt het bij aan de ontwikkeling van behandelingsvormen die meer op de individuele patiënt zijn geënt (personalized medicine). De kans dat zorgprofessionals LOC's gaan gebruiken neemt toe als zij de ontwikkelaars van LOC's kunnen laten weten hoe ze nog beter aansluiten bij hun behoeften. Dit onderzoek beschrijft ook de technologie die gebruikt wordt bij de LOC's, microfluidica. Deze technologie maakt het mogelijk om vloeistoffen op microschaal te gebruiken en manipuleren.