Nummer 1 / februari 2010
EVEN VOORSTELLEN
Nieuwsbrief
Dit is de eerste nieuwsbrief van het Kennis- en Informatiepunt Risico's van Nanotechnologie (KIR (kennis- en informatiepunt risico’s van nanotechnologie)-nano) van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). KIR-nano is een nationale observatiepost gericht op de potentiële risico's van nanotechnologie voor mens en milieu en wordt gefinancierd door de Nederlandse overheid. Met deze nieuwsbrief geeft KIR-nano de overheid, professionals en andere geïnteresseerden een overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen. Een presentatie met samenvattingen, verwijzingen naar webpagina's, aankondigingen en besprekingen van publicaties door nano-experts werkzaam binnen KIR-nano.
Belangrijk
Wanneer u ook de volgende nieuwsbrieven van KIR-nano wilt blijven ontvangen, dan graag aanmelden via de link 'aanmelden' in de linkerkolom van de nieuwsbrief. Aanmelden is ook mogelijk via de KIR-nano nieuwsbrief webpagina.
CONSUMENTENPRODUCTEN
Consumentenblootstelling aan nanomaterialen in zonnebrandmiddel en doe-het-zelf coatings naar verwachting hoog
RIVM-onderzoek toont aan dat deze categorieën
consumentenproducten hoge prioriteit hebben voor nader
blootstellingsonderzoek.
Lees meer.
Consumenten willen standpunt over nanotechnologie en nanomaterialen
Twee Europese organisaties die opkomen voor de belangen van
consumenten in Europa, BEUC en ANEC, vragen om een goede
veiligheidsbeoordeling van producten met nanomaterialen (rapport
ANEC/BEUC, 2009).
Lees meer.
Label voor nanomaterialen in cosmetica
De herziene Cosmetica Verordening omvat een meldingsplicht voor
cosmetica met nanomaterialen en de verplichting om cosmetica met
ingrediënten op basis van nanotechnologie te labellen.
meer informatie
VOEDING
Consumenten spreken zich uit over nanotechnologie in voedingsmiddelen
Het Consumentenplatform van het Ministerie van Landbouw, Natuur
en Voedselkwaliteit bevestigt eerdere onderzoeksresultaten dat de
Nederlandse consument kansen ziet voor nanotechnologie, maar minder
positief staat tegenover toepassing in voedingsmiddelen. In het
rapport 'Klein maar fijn?' pleit het consumentenplatform
voor een terughoudend gebruik van nanotechnologieën bij de
voedselproductie.
Lees
meer
FAO (Food and Agriculture Organization)/WHO (World Health Organization) experts praten over nanotechnologie in voeding
De uitkomst van een recente FAO/WHO discussie zal uitmonden in
een opiniedocument over de toepassing van nanotechnologie in de
voedings- en landbouwsector, toekomstige ontwikkelingen en
mogelijke risico's.
Lees
meer.
Europese autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA (Europese Voedselveiligheidsautoriteit)) spreekt zich uit over risico's nanotechnologie in voeding
Een werkgroep van de European Food Safety Authority (EFSA) heeft
een wetenschappelijk opiniestuk geschreven met een kort overzicht
van mogelijke toepassingen en risico's van het toepassen van
nanotechnologieën in de voedselproductieketen.
Lees meer.
Nieuwe regels voor nieuwe voedingsmiddelen
Voedingsmiddelen die zijn gemaakt met nanotechnologie moeten
worden getest. Wanneer voor de risicobeoordeling specifieke
methodieken nodig zijn, mogen de producten niet op de markt
gebracht worden totdat deze methodieken beschikbaar zijn. Verder
moet het etiket nanomaterialen in het product vermelden.
meer informatie
MILIEU
Uitdagingen in het ontwikkelen van nano-QSARs voor milieurisicobeoordeling
Onderzoekers (Puzyn e.a. (2009)) concluderen dat Quantitative
Structure Activity Relationships (QSARs) veel potentie hebben als
één van de bouwstenen voor de beoordeling van milieurisico's
van nanodeeltjes.
Lees meer.
De giftigheid van nanodeeltjes in het milieu: 'From ecotoxicology to nanoecotoxicology'
Onderzoekers Kahry en Dubourguier stellen in hun publicatie
'From ecotoxicology to nanoecotoxicology' (2009) dat geen
van de thans onderzochte nanodeeltjes als 'niet-schadelijk'
geldt voor het aquatische ecosysteem.
Lees meer.
Coating nanodeeltjes bepaalt gedrag in afvalwater
Het al dan niet coaten van nanodeeltjes beinvloedt hun
verspreiding in het milieu. De onderzoeksgroep van Jarvie (2009)
ontdekte dat silica deeltjes met coating samenklonteren en
terechtkomen in het rioolwaterzuiveringsslib. Dit is niet het geval
voor niet-gecoate deeltjes.
naar
artikel
ARBEIDSOMSTANDIGHEDEN
Deskundigenplatform Arbo van start met advies over nano-referentiewaarden
Eén van de eerste taken van het deskundigenplatform Arbo is om
KIR-nano te adviseren over zogenaamde
'nano-referentiewaarden'. Deze referentiewaarden zijn
bedoeld om werknemers te beschermen tegen potentieel nadelige
gevolgen van het werken met nanomaterialen.
Lees meer.
Kennisuitwisseling met inspecties
Op verzoek van de ArbeidsInspectie en VWA (Voedsel- en Waren Autoriteit)-Inspectie organiseerde
KIR-nano een workshop over nanotechnologie. Doel was de controleurs
en inspecteurs op de hoogte te stellen van ontwikkelingen binnen de
nanotechnologie.
Lees meer.
Onderzoek naar mogelijke blootstelling van professionele eindgebruikers aan nanodeeltjes
Op dit moment is er nog weinig inzicht in mogelijke blootstelling aan nanodeeltjes door het (professioneel) toepassen van producten met nanodeeltjes. TNO zal samen met het RIVM in kaart brengen wat het gebruik is van nanomaterialen door professionele eindgebruikers (werkers en consumenten) en wat daarbij de blootstelling aan nanomaterialen is. De resultaten van het onderzoek zullen naar verwachting 1 juli 2010 aan het ministerie van SZW (Sociale zaken en werkgelegenheid) worden aangeboden.
EU (Europese Unie) project NANOSH afgerond
Op 26 en 27 oktober 2009 vond de afsluitingsbijeenkomst van
NANOSH plaats. NANOSH is een EU project gericht op
werkplekblootstelling aan nano-objecten (nanodeeltjes, nanovezels
en nanofilms) en de effecten hiervan op de gezondheid.
Lees meer.
Chinese werknemers ziek door nanodeeltjes?
In China zijn werknemers in het ziekenhuis opgenomen met
ernstige luchtwegklachten na maandenlange blootstelling aan een
mengsel van chemische stoffen waarin ook nanodeeltjes voorkwamen.
Een studie van Song e.a. (2009) legt een verband tussen de
gezondheidsklachten en de blootstelling aan nanodeeltjes. Volgens
het RIVM is het lastig te bewijzen of de nanodeeltjes hier
inderdaad de boosdoeners zijn.
meer informatie
GENEESMIDDELEN EN MEDISCHE TOEPASSINGEN
Roadmaps European Technology Platform Nanomedicine
Doel van de roadmaps is de identificatie van trends in onderzoek
die kunnen worden vertaald in producten. Dit om inzicht te krijgen
in de wijze waarop deze toepassingen, producten en markten naar
verwachting zullen beïnvloeden. Verder geven de roadmaps richting
aan subsidieprogramma's voor onderzoek: waar hebben patiënten
daadwerkelijk baat bij?
Lees meer.
Nanodeeltjes in implantaten schadelijk voor lichaam of niet?
Het artikel van Bhabra e.a. (2009) in het gezaghebbende
tijdschrift
Nature Nanotechnology stelt dat nanodeeltjes DNA (deoxyribonucleic acid)-schade kunnen
veroorzaken via een nieuw werkingsmechanisme. De media heeft
hierbij ongenuanceerd gesteld dat metalen nanodeeltjes lekken uit
botimplantaten en dat deze schadelijk voor het lichaam zijn. Ook
zijn de conclusies geëxtrapoleerd naar andere nanodeeltjes die in
nieuwe nanomedische toepassingen worden gebruikt. Vooraanstaande
internationale wetenschappers zijn het niet eens met deze
conclusie.
meer informatie
WET- EN REGELGEVING
Nanomaterialen onder REACH (Registration, Evaluation, Authorisation and restriction of Chemicals)
De nieuwe EU chemicaliënwetgeving REACH biedt de instrumenten om
het veilig gebruik van nanomaterialen te garanderen. Met een
hypothetische registratie van nanozilver (Pronk e.a., 2009) heeft
het RIVM in opdracht van het Ministerie van Volkshuisvesting,
Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer onderzocht of REACH geschikt
is de veiligheid van nanomaterialen vast te stellen.
Lees meer.
Stand van zaken moties Tweede Kamer nanotechnologie
De Tweede Kamer heeft een drietal moties aangenomen over de
afleiding van referentiewaarden (zie onderwerp 'Arbo'), het
verplichtstellen van het uitvoeren van een risicoanalyse voor
nanomaterialen en/of producten die nanomaterialen bevatten en een
meldingsplicht voor nanomaterialen in producten. Dit naar
aanleiding van het advies 'Veilig omgaan met nanodeeltjes op de
werkplek' van de (SER (Working Conditions Committee of the Social and Economic Council of the Netherlands), 2009). In een brief aan de voorzitter
van de Tweede Kamer licht de Minister van EZ (Economische Zaken) de stand van zaken
rond de uitvoering van de moties toe.
Lees meer.
Chatham House: kansen EU/VS (Verenigde Staten) samenwerking rond regelgeving nanotechnologie
Chatham House heeft een gedetailleerde analyse gemaakt van de
bestaande systemen voor regelgeving in Amerika en Europa op het
gebied van chemicaliën, voedsel en cosmetica (Breggin e.a., 2009).
Wat zijn de mogelijkheden en uitdagingen voor beleidsmakers om te
komen tot convergentie voor de regelgeving voor nanomaterialen?
meer informatie
AANKONDIGINGEN
Nationale workshop over risk governance nanomaterialen in Bilthoven
Medio maart 2010 organiseert het RIVM een nationale workshop voor diverse groepen stakeholders. RIVM participeert in het KP7 EU-project 'FramingNano'. Tijdens de workshop wordt het risk governance plan gepresenteerd en worden de mogelijkheden voor implementatie met elkaar verkend. Houd de RIVM website in de gaten voor meer informatie en voor de inschrijving.
Activiteiten Commissie Maatschappelijke Dialoog
Voor meer informatie over de commissie en haar activiteiten, zie de Nanopodium website.