Binnenlandse signalen

Leptospirose na zwemmen in recreatieplas

GGD Gemeentelijke Gezondheidsdienst (Gemeentelijke Gezondheidsdienst)'en Gelderland-Zuid en Gelderland-Midden meldden in korte tijd 4 patiënten met leptospirose, die ziek waren geworden nadat zij gezwommen hadden in een recreatieplas in de regio. Onderzoek naar de serogroepen is nog gaande. De provincie heeft een zwemverbod ingesteld. Er is een bedrijf ingeschakeld om de bruine ratten in het gebied te bestrijden. Een cluster van leptospirose is zeldzaam in Nederland. Gemiddeld worden jaarlijks 30 patiënten met leptospirose gemeld, waarbij gemiddeld 12 patiënten besmet raken in Nederland. Afgelopen jaar was er een verheffing van 97 besmettingen waarvan 60 in Nederland opgelopen. In de aangiftecijfers van leptospirose van dit jaar tot en met juli is het aantal leptospirosepatiënten dat de infectie hebben opgelopen in Nederland opnieuw hoger dan in voorgaande jaren. (Bronnen: GGD Gelderland-Midden, GGD Gelderland-Zuid, RIVM)

Reizigers met Ross Rivervirusinfecties na reis Australië

Het Erasmus Medisch Centrum meldde 2 Nederlandse reizigers die na terugkeer uit Australië gezondheidsklachten kregen die passen bij een Ross Rivervirus (RVV)-infectie. Bij beide reizigers werden antistoffen (zowel IgM immuunglobuline M (immuunglobuline M) als IgG Immunoglobulin G (Immunoglobulin G)) tegen RVV aangetoond. RRV-infectie werd aangetoond met behulp van een indirecte immunofluorescentie- en een virusneutralisatietest. Vermoedelijk hebben ze de infectie in Oost-Australië (Queensland, New South Wales) opgelopen, waar ze veelvuldig waren gestoken door muggen. Recent is in het westen van Australië een toename van RRV-infecties gemeld, maar al eerder was er een grote toename in Queensland. Volgens cijfers van het Australian Department of Health zijn er tot 23 juni 2015 7.552 patiënten met een RVV-infectie gerapporteerd, het hoogste aantal sinds 1996. RRV-infecties zijn overdraagbaar door muggen en zijn endemisch in Australië. Infecties gaan doorgaans gepaard met koorts, huiduitslag, hoofdpijn, en gewrichts- en spierpijn. In Nederland verricht het Erasmus Medisch Centrum diagnostiek naar het Ross Rivervirus. (Bronnen: Erasmus Medisch Centrum, Eurosurveillance)

Cluster van legionellose en Pontiac fever na vakantie in Kroatië

In augustus werden 2 patiënten met legionellapneumonie gemeld; zij waren beiden op dezelfde camping in Istrië, Kroatië geweest. Vervolgens werd een cluster van patiënten met gezondheidsklachten gemeld, dat gerelateerd was aan deze camping. Het ging om een groep van 11 personen die op de camping een jacuzzi hadden gebruikt. Van deze 11 personen hadden 2 een met röntgenonderzoek bevestigde pneumonie en een positieve Legionella-urineantigeentest. De overige 9 hadden symptomen zoals koorts, hoofdpijn en respiratoire klachten. Gezien de korte incubatietijd en hoge attack rate was het aannemelijk dat het bij deze patiënten om Pontiac fever ging. De patiënten met pneumonie zijn aan ELDSNet European Legionnaires' Disease Surveillance Network (European Legionnaires' Disease Surveillance Network) gemeld en de 4 Nederlandse patiënten vormen nu een snelgroeiend cluster, hetgeen door ELDSNet aan reisorganisaties wordt gemeld. (Bronnen: Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland-Midden, RIVM)

Meer patiënten met legionellose

In Nederland worden sinds augustus aanzienlijk meer patiënten met legionellose gerapporteerd dan voorgaande jaren. Er zijn inmiddels al 96 legionellosepatiënten gemeld met een eerste ziektedag in augustus. In de periode 2011-2014 waren dat in augustus 25-83 patiënten. Gezien de gebruikelijke diagnosevertraging kan het aantal meldingen met eerste ziektedag in augustus de komende tijd nog verder oplopen. Van de 96 patiënten werden 35 waarschijnlijk in Nederland besmet, 24 in het buitenland en bij 37 patiënten is het nog niet bekend. Tot nu toe zijn geen grote clusters van legionellosepatiënten of bijzondere bronnen gezien en past de toename bij de specifieke weersomstandigheden van deze zomer: warme periodes afgewisseld met hevige regenval. Het is daarom raadzaam om bij een patiënt met pneumonie ook aan legionellose te denken. (Bron: RIVM)

Buitenlandse signalen

Update ebola-uitbraak

Wereldwijd zijn er tot 30 augustus 28.109 ebolapatiënten geregistreerd, waarvan 11.305 overleden. In de afgelopen 5 weken (tot 30 augustus) werden er 3 nieuwe patiënten per week gerapporteerd. Twee weken lang waren er geen nieuwe patiënten in Sierra Leone, maar in de laatste week was er opnieuw 1 patiënt. Transmissieketens zijn steeds beter in beeld. Op dit moment worden ongeveer 450 contacten gemonitord. (Bron: WHO World Health Organization (World Health Organization))

Meningitis onder deelnemers aan Jamboree in Japan

De Britse gezondheidsautoriteiten meldden in augustus 3 patiënten met meningitis onder deelnemers van de internationale Jamboree die plaatsvond van 28 juli tot 8 augustus in Japan en waaraan ruim 33.000 scouts vanuit 162 landen deelnamen. Laboratoriumdiagnostiek van 2 meningitispatiënten wees op een Neisseria meningitidis serogroep W. De 3 patiënten die naar de Jamboree waren geweest behoorden tot dezelfde padvindersgroep. Alle scouts van deze groep hebben antibioticumprofylaxe en een MenACWY-vaccinatie gekregen. Ook de Zweedse gezondheidsautoriteiten meldden 2 patiënten met bevestigde meningitis. Alle 1900 Zweedse deelnemers zijn bij thuiskomst geadviseerd om contact op te nemen met hun lokale gezondheidsdienst voor antibioticumprofylaxe. Alle Nederlandse deelnemers zijn per mail door Scouting Nederland over de uitbraak geïnformeerd. In Osiris zijn geen Nederlandse meningitispatiënten met een recente reis naar Japan gemeld. (Bronnen: ECDC European Centre for Disease Prevention and Control (European Centre for Disease Prevention and Control)-RRA Rapid Risk Assessment (Rapid Risk Assessment), Scouting NL)

Pest na bezoek aan Yosemite National Park, Verenigde Staten

Sinds 1 april 2015 hebben de Amerikaanse autoriteiten 12 patiënten met de pest gemeld. Drie patiënten hadden het Yosemite National Park in Californië bezocht. Recent werd een kampeerterrein in het park gesloten omdat er Yersinia pestis bij dode eekhoorns was aangetroffen. Vlooien van knaagdieren kunnen de bacterie verspreiden. De autoriteiten hebben informatieborden geplaatst om bezoekers te waarschuwen om contact met knaagdieren te vermijden en vlooienbeten te voorkomen. Jaarlijks bezoeken ongeveer 4 miljoen mensen het park. (Bron: Promed)

Toename MERS Middle East Respiratory Syndrome (Middle East Respiratory Syndrome)-CoV coronavirus (coronavirus)-besmettingen in Saoedi-Arabië

Het aantal patiënten met een MERS-CoV-infectie in Saoedi-Arabië is in augustus gestegen in vergelijking met de maanden daarvoor. Deze stijging is grotendeels toe te schrijven aan een cluster van patiënten gerelateerd aan 1 ziekenhuis in Riyad. De indexpatiënt was in juni opgenomen in het ziekenhuis via de afdeling Spoedeisende hulp. Vervolgens werden tussen 1- 26 augustus 103 nieuwe patiënten met een MERS-CoV-infectie gemeld. Veel patiënten behoren tot ziekenhuis- of familieclusters. De Hadj, waaraan ook veel Europese pelgrims deelnemen, vindt dit jaar plaats van 21 tot en met 26 september. Het risico voor reizigers om een MERS-CoV-infectie op te lopen wordt als laag ingeschat. Besmettingen zijn meestal gerelateerd aan (in)direct contact met kamelen of ziekenhuisbezoek. Het ECDC heeft een nieuwe Rapid Risk Assessment uitgegeven. (Bronnen: Promed, ECDC-RRA)

Blastomycose-uitbraak in Wisconsin, Verenigde Staten

De gezondheidsautoriteiten in Wisconsin onderzoeken een uitbraak van blastomycose onder mensen die vanaf 23 mei bij de Little Wolf rivier zijn geweest. Er zijn 29 bevestigde en 29 mogelijke patiënten (tot 1 september). Van de eerste 4 patiënten is bekend dat ze zich op de rivier in een binnenband hebben laten voortslepen door een boot of jetski (‘tubing’). Verder onderzoek is nog gaande. Blastomycose wordt in Noord-Amerika veroorzaakt door inademing van de schimmel Blastomyces dermatitidis. Deze schimmel kan voorkomen in vochtige grond met een hoog gehalte aan rottend plantaardig materiaal, zoals in rivierbanken en moerasgebieden. Ongeveer 50% van de mensen die zijn blootgesteld krijgt na 2 tot 15 weken vooral griepachtige klachten en huidklachten. De infectie kan variëren van mild tot zeer ernstig, en is soms dodelijk. Per jaar worden er gemiddeld 90-120 patiënten gemeld in Wisconsin, vrijwel altijd losstaande gevallen. (Bronnen: Wisconsin Division of Public Health, Promed)

Vaccine derived polio in Oekraïne

Oekraïne meldt 2 patiënten die besmet zijn met circulerend vaccine derived poliovirus type 1 (cVDPV1). Het gaat om 2 kinderen van 4 jaar en van 10 maanden, die verlammingsverschijnselen kregen op respectievelijk 30 juni en 7 juli. De kinderen wonen in het zuidwesten van Oekraïne, grenzend aan Roemenië, Hongarije, Slowakije en Polen. In Oekraïne wordt gevaccineerd met oraal polio vaccin (OPV oraal poliovaccin (oraal poliovaccin)). Een OPV-vaccinvirus kan soms door mutaties weer virulent worden en klinische verschijnselen van polio veroorzaken. Dit kan gebeuren na langdurige replicatie in een immuungecompromitteerde persoon of door langdurige circulatie in populaties met een lage vaccinatiegraad. In 2014 is slechts 50% van de kinderen in Oekraïne volledig gevaccineerd. Er wordt een massale vaccinatiecampagne voorbereid om de uitbraak te bestrijden. (Bronnen: Polio Eradication Initiative, ProMed Program for Monitoring Emerging Diseases (Program for Monitoring Emerging Diseases), RIVM, The Lancet, New York Times)

Toename van pest in Madagaskar

Het ministerie van Gezondheid in Madagaskar meldde op 26 augustus dat 8 mensen in de stad Antsahatsihanarina waren overleden aan longpest. De pest is endemisch in Madagaskar door ratten- en vlooienplagen die het gevolg zijn van ontbossing. De epidemische seizoenpieken van de pest zijn tussen september en maart. Longpest kan van mens op mens worden overgedragen door hoesten. Begin 2015 waarschuwde de World Health Organization (WHO) dat het aantal patienten met de pest de laatste jaren gestaag is toegenomen. In 2013 rapporteerde het land 86 patiënten waarvan 39 overleden. Tussen september 2014 en februari 2015 waren er 263 patiënten waarvan 71 overleden. (Bron: ProMed)

Auteur

I. Friesema, Centrum Infectieziektebestrijding, RIVM, Bilthoven.

Correspondentie

ingrid.friesema@rivm.nl