Dit jaar bestaat het bevolkingsonderzoek borstkanker 25 jaar. Een grote verandering in die 25 jaar is de overgang van het gebruik van analoge naar digitale foto’s. Deze digitalisering werd in 2008 in gang gezet en was in juni 2010 compleet. De resultaten* van deze overgang zijn nu bekend. In het bijzonder bij vrouwen tot 60 jaar is in verhouding het aantal vroeg opgespoorde borstkankers toegenomen. Uit die gegevens wordt ook weer bevestigd dat borstkanker steeds meer voorkomt bij de doelgroep van 50 tot 75 jaar.
Sinds het begin zijn meer dan 17 miljoen onderzoeken uitgevoerd bij bijna 3,5 miljoen vrouwen. Het doel van deze onderzoeken is om borstkanker in een vroeg stadium op te sporen, zodat behandeling beter mogelijk is. Doordat borstkanker veel voorkomt en veel vrouwen regelmatig meedoen is inmiddels bij bijna 100.000 vrouwen borstkanker gevonden.
Daling van sterfte aan borstkanker
Als borstkanker vroeg wordt gevonden, is de kans om te overleven groter. Er zijn dan vaak meer behandelmogelijkheden en de kans is groter dat deze minder ingrijpend zijn. Het vooruitzicht voor vrouwen met borstkanker is door de jaren sterk verbeterd. Sinds de invoering van het bevolkingsonderzoek is in Nederland de sterfte aan deze ziekte met 37% gedaald. Dit is een resultaat van zowel het bevolkingsonderzoek als ook steeds effectievere behandelingen. Dankzij het bevolkingsonderzoek overlijden er elk jaar ongeveer 775 vrouwen minder aan borstkanker.
Ontwikkelingen
Naast voordelen kent het bevolkingsonderzoek ook nadelen. Zo kunnen vrouwen pijn ervaren bij het onderzoek. Het bevolkingsonderzoek volgt de ontwikkeling van minder pijnlijke methoden om borstonderzoek te doen op de voet. Ook wordt er gewerkt aan een nog betere aansluiting met het ziekenhuis, zodat vrouwen die worden doorverwezen minder lang in onzekerheid zitten.
Nederland uniek
Het is belangrijk om vooral de Nederlandse screeningsresultaten te beoordelen. Het Nederlandse bevolkingsonderzoek als compleet systeem kan niet zomaar vergeleken worden met resultaten of studies uit andere landen. De Gezondheidsraad heeft het Nederlandse systeem vorig jaar beoordeeld en concludeert dat het bevolkingsonderzoek loont.
In Europa staat het Nederlandse bevolkingsonderzoek bekend als heel zorgvuldig en van goede kwaliteit. Dat is de verdienste van de meer dan 1.000 mensen achter de schermen van het bevolkingsonderzoek, variërend van logistiek planners, ICT (Informatie- en communicatietechnologie)-ers, medewerkers voor de telefoonlijnen, tot laboranten in 67 screeningsunits en de screeningsradiologen. De inzet van alle betrokken medewerkers, maar ook de manier waarop het complexe geheel is georganiseerd, zijn redenen om trots te zijn op dit bevolkingsonderzoek in Nederland. Met de uitstekende testprestaties, de hoge deelnamegraad en de grote impact op de samenleving levert dit bevolkingsonderzoek een belangrijke bijdrage aan de gezondheid in Nederland.
Organisatie
Het RIVM Centrum voor Bevolkingsonderzoek coördineert en regisseert het bevolkingsonderzoek borstkanker in opdracht van het ministerie van VWS (Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport). De uitvoering is in handen van vijf solide regionale screeningsorganisaties. De kwaliteit en de effectiviteit worden door het referentiecentrum in Nijmegen (LRCB (National Expert and Training Centre For Breast Cancer Screening)) en het Landelijk Evaluatie Team van de Erasmus Universiteit Rotterdam en Universiteit Nijmegen (LETB (Landelijke Evaluatie Team bevolkingsonderzoek Borstkanker)) streng bewaakt. Daarnaast denken vele anderen mee over het bevolkingsonderzoek borstkanker, waaronder het Nederlandse Huisartsen Genootschap (NHG (Nederlands Huisartsen Genootschap)), de beroepsverenigingen van de radiologen (NVVR (Nederlandse Vereniging voor Radiologie)) en de laboranten (NVMBR (Nederlandse Vereniging voor Medische Beeldvorming en Radiotherapie)), de BorstkankerVereniging Nederland (BVN (Borstkankervereniging Nederland)), en artsen uit de ziekenhuis-mammapoli’s.