Woensdag 18 november is het de Europese Antibioticadag. Op deze dag wordt in heel Europa aandacht gevraagd voor het verantwoord gebruik van antibiotica bij mens en dier. Door verkeerd en teveel gebruik van antibiotica zijn steeds meer bacteriën resistent tegen (ongevoelig voor) de werking ervan. Het risico daarvan is dat ziektes, zoals longontsteking of blaasontsteking moeilijker of zelfs niet meer behandeld kunnen worden. In Nederland besteden we ook aandacht aan het voorkómen van verspreiding van resistente bacteriën. Als bacteriën zich niet verspreiden, kunnen ze ook minder vaak infecties veroorzaken.

De strijd tegen antibioticaresistentie in ons land richt zich op meerdere pijlers: het voorkómen van infecties, verantwoord omgaan met antibiotica ingeval van een infectie, het voorkómen van verspreiding van resistente bacteriën, en innovaties die ons kunnen helpen in de strijd tegen antibioticaresistentie. Dit gebeurt via een landelijke aanpak, met acties op de terreinen van mens, dier, voedsel en milieu ('one health' benadering).

Verantwoord gebruik

Antibiotica werken alleen bij bacteriële infecties. Antibiotica helpen niet tegen infecties die zijn veroorzaakt door virussen, zoals griep of verkoudheid. Hoe vaker je antibiotica gebruikt, hoe groter de kans dat bacteriën resistent worden (voor een toelichting: bekijk animatie 'hoe ontstaat resistentie tegen antibiotica'). In Nederland zijn antibiotica voor patiënten daarom alleen op recept verkrijgbaar en zijn artsen terughoudend met het voorschrijven van antibiotica. Voor de patiënt is het belangrijk het advies van de arts op te volgen.

Voorkómen van verspreiding

Hoe goed we in Nederland ook omgaan met antibiotica, mensen kunnen ongemerkt resistente bacteriën meenemen uit het buitenland of oplopen na contact met (boerderij)dieren. Het is van belang te voorkómen dat deze bacteriën verder worden verspreid. Vooral in zorginstellingen en ziekenhuizen kan verspreiding tot problemen leiden, omdat de bewoners daar extra kwetsbaar zijn. Verspreiding kan worden voorkómen door een goede hygiëne toe te passen, zoals handen wassen en desinfectie. En door inzicht te krijgen in welke mensen drager zijn van resistente bacteriën. Bekijk ook deze animatie 'hoe voorkom je verspreiding van resistente bacteriën'.

Symposium

Ter gelegenheid van de Europese Antibioticadag organiseert het RIVM, samen met diverse partners, een symposium. Deelnemers zijn beleidsmakers en beroepsgroepen die in de praktijk te maken hebben met voorschrijven en gebruik van antibiotica, zoals (zieken)huisartsen en dierenartsen. Het symposium heeft dit jaar als doel te illustreren hoe nieuwe kennis en innovatie worden ingezet in de gezamenlijke strijd tegen antibioticaresistentie.

Europese Antibioticadag

De jaarlijkse Europese Antibioticadag is een initiatief van het Europese Centrum voor Ziektepreventie en Controle (ECDC European Centre for Disease Prevention and Control (European Centre for Disease Prevention and Control)). Het ECDC vraagt alle lidstaten van de Europese Unie om deze dag aandacht te besteden aan verantwoord gebruik van antibiotica.