Dankzij nanotechnologie komen er betere mogelijkheden beschikbaar voor diagnose en behandeling van kanker. Vandaag is hiervoor in de aanloop naar World Cancer Day (4 februari) in 13 Europese landen simultaan aandacht.

Het pan-Europese evenement “Nano World Cancer Day” wordt gecoördineerd door het European Technology Platform Nanomedicine, een Europees platform voor partijen als onderzoekers, clinici en industrie op het gebied van nanomedicine: de toepassing van nanotechnologieën bij medische producten. In Nederland organiseren NanoNextNL en CTMM, twee grote publiek-private samenwerkingsprogramma’s, een bijeenkomst hierover in Utrecht.

Nauwkeuriger en gerichter

Vele producten zijn in ontwikkeling, bijvoorbeeld op het gebied van nieuwe geneesmiddel-toedieningsystemen gebaseerd op vele verschillende soorten nanodeeltjes. Hiermee kunnen geneesmiddelen nauwkeuriger en gerichter naar tumoren worden gebracht, waardoor de behandeling effectiever wordt en bijwerkingen zullen verminderen.

Ook kunnen speciaal ontworpen nanodeeltjes de bloed-hersenbarrière passeren. Dit biedt nieuwe kansen om geneesmiddelen bij een hersentumor te brengen.

Nanotechnologie ondersteunt ook vroegere diagnose van kanker en het nauwkeurig in beeld brengen van tumoren bij de voorbereiding op chirurgische ingrepen. Zo zijn er nanodeeltjes van ijzeroxide ontwikkeld die zich goed aan tumoren hechten, en vervolgens door hun magnetische eigenschappen goed te zien zijn met MRI magnetic resonance imaging (magnetic resonance imaging)-scans.

Veelbelovende innovaties

Behalve de al bestaande producten, zijn er nog veel meer producten in ontwikkeling. Om te zorgen dat deze inderdaad beschikbaar komen voor de patiënten, is het belangrijk dat dergelijke veelbelovende innovaties op verantwoorde manier worden ontwikkeld en geïntroduceerd. Om dat te bereiken, moeten vanaf het begin behalve de kansen ook de risico’s en mogelijke bijwerkingen van de producten worden onderzocht en moeten clinici en overheden in een vroeg stadium worden betrokken.

Het European Technology Platform Nanomedicine heeft een aantal aanbevelingen gedaan voor het opzetten van een Europese infrastructuur om onderzoekers en bedrijven hierin te ondersteunen. Deze zijn overgenomen door de Europese Commissie in haar nieuwe subsidieprogramma “Horizon 2020”.

Nationaal Platform Nanomedicine

Het RIVM is lid van het European Technology Platform Nanomedicine en levert binnen het NanoNextNL onderzoeksprogramma de coördinator voor het thema “Risk Assessment and Technology Assessment”. Ook brengt het RIVM in Nederland partijen in contact die werken aan de succesvolle en verantwoorde ontwikkeling van nanotechnologie binnen de gezondheidszorg. Hiertoe heeft het RIVM het Nationaal Platform Nanomedicine opgezet.